یادداشت محمدحسین معصومی

        «أوَّلُ مَن يُغَيِّرُ سُنَّتِي رَجُلٌ مِن بَنِي أُمَيَّةَ»

این کتاب ـ همون‌طور که توی مقدمه‌اش هم اومده ـ یه اثر حدیثی-کلامیه در مواجهه با حدیث معروف پیامبر. البته بخش روایی کتاب خیلی پررنگ‌تره، چون اگر قرار بود وارد بحث‌های کلامی و تحلیلی بشه، حجمش چند برابر می‌شد.

نکته خیلی مهم و مثبتی که توی کتاب دیده می‌شه اینه که حتی یه روایت هم از منابع شیعه استفاده نشده. تمام مطالب از منابع اهل سنت و مخصوصاً آثار ابن تیمیه جمع‌آوری شده؛ پس مخاطب اهل سنت هم نمی‌تونه به راحتی نادیده‌اش بگیره.

کتاب خیلی مختصر، دقیق و بدون حاشیه‌پردازی از ولادت تا سیره عملی معاویه رو (تقریباً تا قبل از شهادت امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام) بررسی می‌کنه. جالب‌تر اینکه نویسنده حتی‌المقدور نقد شخصی نکرده و نقدها همه «درون‌مذهبی» هستن؛ یعنی از دل منابع و نگاه خود اهل سنت. علاوه بر این، کل کار زیر نظر استاد قیس عطار (از اساتید برجسته تاریخ، متون و حدیث) نوشته و اصلاح شده.

کتاب توی شش فصل تنظیم شده:

1. ولادت (و اوضاع و احوال مادر و پدرش)
2. فضائلی که درباره معاویه گفته شده (مثل کاتب وحی بودن یا داشتن نامه از پیامبر)
3. مخالفت با سنت‌های پیامبر
4. سب و لعن امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام
5. رابطه ابن تیمیه (پدر وهابیت) با معاویه
6. معیار تشیع و مسئله دشمنی با معاویه

کل کتابو توی یه روز می‌تونید بخونید.

اگه موقع خوندن، ذهن‌تون رو گذاشتید روی ژانر کمدی، خیلی هم عالی! راحت‌تر می‌خونید...
ولی اگه رفتید سمت ژانر ترسناک یا درام، احتمالش زیاده که دچار سردرد بشید، مخصوصاً در فصل مربوط به سب و لعن امام علی، که بعداً دامنه‌اش به امام حسین و دیگر معصومین هم کشیده می‌شه...

در کل کتاب خوبیه برای اینکه نقاط تاریک و مهم تاریخ بعد از پیامبر رو بشناسیم؛ حتی اگه اطلاعاتمون کمه، این کتاب کمک می‌کنه یه دید کلی و دقیق پیدا کنیم.

همین‌قدر بفهمیم که وقتی گفته می‌شه:

> "بر قتلِ تو فقیهِ دروغین بداد رأی
ای کشته‌ی شیوخِ مقدس‌نما، حسین"
یعنی دقیقاً چی و چرا...

لینک مطالعه کتاب:
https://t.me/BetweenDichotomies/726