یادداشت gharneshin

        ((آخر اگر از انسان آرزو، اراده و میل را بگیریم، به او نامی غیر از کلید لوله‌ی ارگ هم می‌شود داد؟))
یادداشت‌های زیرزمینی‌، داستان تناقض‌های درونی انسان است. یک درون‌نگری صادقانه، بی‌رحمانه و عمیق. داستایفسکی با خلق شخصیت زیرزمینی، به عمق روان انسان می‌رود و خواست حقیقی او را نمایان می‌کند. مرد زیرزمینی، شخصیتی بی‌نام که به‌زعم من بازتابی از همه‌ی ماست، فردی است که خواهان دیده شدن، در مرکز جمع قرار گرفتن، و سلطه داشتن به دیگران است، او حتی حاضر است دست به تحقیر خود یا کار‌های نیک بزند تا دیگران را تصرف و تحقیر کند. 
داستایفسکی، ما را با خودمان مواجه می‌کند، با تناقض‌های بین رفتار و خواسته‌هایمان، خواننده را می‌برد به عمیق‌ترین بخش‌های ذهنش و او را مجبور به نگاهی دوباره به درون خود می‌کند.
 مرد زیرزمینی، به‌زعم من، نسخه‌ی بزرگ‌نمایی شده‌ی همه‌ی ما است.