یادداشت طه

اینها را که آدم میخواند تازه می فهمد که علی علیه السلام وقتی می گفت: بالعقل استخرج غور الحکمة چه حرف عمیقی می زد و آدمیزاد چقدر ساده ازکنارش میگذشت.
فهمش عمیقا دردآور است.

در این زمینه حرفی دارم ؛ فلسفه کشف است ، نه اختراع.
این کشف ، توسط «انسان» حاصل شده.
بخشی حاصل زحمت انبیاء و نیکان یونانی است ، بخشی اسلامی ، بخشی چینی و ... .
در این زمینه ، یونانی ها پیشگام و البته قالب دهندگان اصلی فلسفه اند.
از کنار هم چیدن مقدمات بالا میشود به این رسید که فلسفه رئال گرای کنونی - اعم از اسلامی و غیر اسلامی - مرهون تلاش «انسان» است و قدر جامعش یک حرف واحد است هرچند در جزئیات تفاوت کند.
حالا اینکه مشائی و اشراقی چه کرده ، صدرایی و نوصدرایی چه جهد ها کرده اند همگی حاشیه اند.

عرض کردم فلسفه «رئال گرا» یا همان «رئالیست» قدر جامعی دارد.
قدر جامعش عبارت است از «وجودِ ممکنی انسانی ، ذیل وجود وجوبی رحمانی و تطور انسان در مسیر حرکت خود از مبدأ به معاد» .
به گمانم این قدر مشترک سخن همه رئال گراهای اصیل امروز است ، با تفاوت در عبارات ، جزئیات و تفاسیر.
جویای فهمم و خوشحال میشوم خطاهایم را استادانه گوشزد کنید 🌹❤️

ظاهرا این ادراک انسان با آن نگاه که عرض کردم تلازم دارد.
یعنی ، با هر عنوانی هم که یادکنند ، جهان خارج را که بپذیرند وجوب و امکان - در الفاظ مختلف - مطرح می شود و در نهایت این ممکن است که بخاطر نیازش به واجب مسیر حرکت به سوی او را طی می کند.
البته این حرفها در قالبهای مختلف تجلی پیدامی کند اما انتهایش همین است.
البته اگر نخواهیم ماتریالیست ها را داخل در واقع گرا ها بکنیم.
من با این دید واقع گرایی را تعریف کردم.
استادید و از گفتگو با شما لذت بردم.

با باور به وجود «خدا» تلازم ندارد بلکه با باور به‌وجود «مبدأ» هستی تلازم دارد.
وقتی من جهان بیرون را پذیرفتم خواه ناخواهاین سوال مطرح می شود که آنچه در جهان بیرون وجود دارد وجودش را ازخود گرفته یا از دیگری؟ چه در پاسخ به کیستی آن دیگری بگویم خدا ، چه بگویم ماده ، چه بگویم روح و ... همه حرف از مبدأ است و انسان در تطور میان مبدأ و معادی است که او برایش ترسیم کرده.