یادداشت محمدعرفان ابوطالبی

        [ این را یادداشت محسوب نمیکنم. ]

ــ خوب بود. حرفهای زیادی داشت، چه در سطح اطلاعات و اصلاح روایت‌هایی که در روضه‌ها بهمن‌وار گشته میشه و اضافه میشه، که با اینکه توقعش رو داشته‌م احادیث/روایات/تحلیل‌های خیلی زیادتری رو برام زیر سؤال برد. و چه در سطح بینش که نگاهی واقعاً متفاوت به امام حسین ع رو برام برساخت. من تمام حرفهاش درمورد متفاوت دیدن حسین ع رو ذیل ساختن یه «سوژهٔ آگاه» از امام میفهمم. کسی که نه براساس تقدیر صرف کارهاش رو انجام داد نه از همون اول به قصد شهادت قدم برداشت و فقط به‌دنبال جنگ بود و میخواست با شهادتش ظلم یزید و زمانه افشا بشه. همهٔ اینهایی که گفتم حداقل برای خودم نشونه‌های ابژه‌وارگی بیشتر امامه که مسئله‌ش به‌شکل ایجابی‌ای خودش نیست و دستنبد اتفاقات زمانه میشه تا چنین تصویر مظلوم و مصیبت‌واری ازش تو ذهن و به‌تبع مناسک ما رسوب کنه. این حرفش رو اول کتاب خیلی دوست داشتم که «بین حماسه و مصیبت - به‌عنوان دو بعد عاشورا - بخشیش که امام حسین ع انجام داد حماسهٔ داستان بود‌. مصیبت فقط تبعات عَرَضی اون ازطرف دیگران(چه کوفی چه شامی یا هرکس) بود.» (نقل به مضمون)
ــ راستش خودم راضی نیستم از کتابی به این خوبی ایراد بگیرم ولی پابند عرفی شدم که به‌هرحال یه عیبی چیزیم تو یادداشتم بگیرم :)) عیبش برای من عجالتاً ناچیزه، ولی اینه که اسفندیاری آکادمی‌‌پرسن(!) نیست. اصطلاحات با تعریف دقیقشون براش یه‌جورایی وسیله‌ن و بعضاً جملات عجیبی مثل «امام علی ع alter egoی پیامبر ص بود» رو ازش میبینیم. ولی عمدتاً هم توی پانویس به مصادرهٔ به مطلوبی که از مفاهیم میکنه اشاره میکنه.


ــ [ این فقط یه‌ سؤاله. 
من توی تمام کتاب «رگ غیرت» تاریخیم ورم میکرد و یه‌جورایی دنبال پیدا کردن یه عاشورای ارتدوکس از دل تاریخ بوده‌م. این دقیقاً چیزی بود که اسفندیاری هست و کاری بود که اسفندیاری میکرد. ولی مسئله‌ای رو علی مهجور با صحبت‌هاش به ذهنم انداخته که ما اگه عاشورای پدیداری به این شکل رو تجربه نمیکردیم واقعاً چقدر با واقعیت عاشورا ارتباط میگرفتیم؟ رگ غیرت تاریخیِ نخبگان واقعاً حق این رو داره تمام روایت‌های عامّی‌ای از عاشورا که بین روضه‌خوان‌ها رایجه رو مبتذل و لایق پاک شدن بدونه؟ آیا میشه آگاه‌سازی‌ای که اسفندیاری به‌ دنبالشه رو با همدلی‌‌ای که مهجور معتقده باید با رویکردهای غیر نخبگانی هم داشته باشیم، موازی کرد؟ ندانم. و سؤالیه که کتاب رو باهاش تمام میکنم. ]