یادداشت محمد سعید میرابیان

        یخبندان را به پیشنهاد دوستی که سابقا کتابفروشِ قهاری بود خریدم و خواندم، حالا اما شاعر است، معتقد بود مترجمینی که تا الان برنهارت را ترجمه کرده‌اند کار خوبی ارائه ندادند اما ترجمه یخبندان خوب است؛ با او موافقم.

کتاب حاضر بشدت مکانیکی است، هم متن و هم ترجمه و اگرچه ردپای نهیلیسمِ خاصِ و یگانه‌ی برنهارت که از سردرگمی‌های شخصیت‌های داستایِفسکی نشات گرفته است  را می‌بینیم اما لحنِ ژورنالیستی و خبرنگار‌مآبانه‌ای که داستان‌های کوتاه را روایت می‌کند، کمی توی ذوق می‌زند و کتاب را از فرم داستان‌کوتاه بودن به سمت جستار بودن پیش می‌برد.
حال آنکه بنظرم در نیامده و نه در مقامِ داستانِ کوتاه، نه در مقامِ جستار و نه حتی در مقامِ متن ادبی موفق نبوده است.

در کل برنهارت و نهیلیسمش را نوعی سیاه‌نمایی می‌بینم و اینطور در خاطرم خواهد ماند.