یادداشت زهره دلجوی کجاباد

        رمان درست از وسط ماجرا و بی هیچ مقدمه چینی‌ای شروع می‌شود. این باعث می‌شود مخاطب به سرعت داخل فضای رمان پرت شود و همراه نویسنده راه بیفتد. داستان ماجرای عجیبی ندارد. انسانی به دنیا می‌آید و بزرگ می‌شود و می‌میرد. مسئله دقیقا در چگونگی زیستن او و ارتباطاتش است. میلان کوندار با دقت و جزئینگرانه و روان‌شناسانه این موضوع را تبیین کرده. رمان به هیچ وجه ملال‌آور نیست. پر از حرف‌های مهم و تاثیرگذار و فارغ از هر ایدئولوژی نگاهی عمیق به انسان دارد. علاوه بر این بستر رمان در کشور چک ور در بحبوحه پیروز کمونیست‌ها رخ می‌دهد. از این مجرا کوندرا نگاهی هم به بحث انقلاب و رابطه آن با هنر به خصوص شعر دارد. رمان بسیار خواندنی و مهمی است. حتما آن را بخوانید. پایان‌بندی عالی است چون تمام شخصیت‌ها به هم گره می‌خورند.