یادداشت ناصر حافظی مطلق

                دنیای قشنگ نو
A Brave New World

1)
"دنیای قشنگ نو" (A Brave New World) یک داستان بلند آینده‌پژوهانه و پادآرمانشهری است که در سال 1932 میلادی توسط نویسنده‌ی انگلیسی "آلدوس هاکسلی" (Aldous Huxley) نوشته‌شده است. "هاکسلی" در سال 1958 کتابی غیرداستانی با نام "بازبینی دنیای قشنگ نو" (Brave New World Revisited) نگاشت و در آن متذکر شد که دنیا با سرعت بیشتری ازآنچه او پیش‌بینی می‌کرده به سمت وضعیت "دنیای قشنگ نو" در حال پیشروی است. 
"دنیای قشنگ نو" نه پیش‌بینی کننده شبه فاشیسم داستان "1984" است و نه شبه آنارشیسم "فارنهایت 451"، بلکه آینده‌نگری واقعی‌تری است از امتداد جهانی بدون هیتلر و استالین. جهانی که در آن خط سیر دنیا با سیاست‌گذاری‌های نظام سرمایه‌داری پیش رفته و عامل نهایی خطر در سال 632 بعد از فورد (ظاهراً معادل با سال 2540 میلادی، سال فوردی مبدأ تاریخی مجعول کتاب است) دیگر ترس‌های ما نیست بلکه "آنچه دوست داریم ما را نابود می‌کند".

2)
خانواده‌ی انگلیسی‌تبار "هاکسلی" جد اندر جد همه زیست‌شناس و فیزیولوژیست بودند، اما "آلدوس" در این میان ادیب از کار در آمد، البته ادیبی که آثارش به تبعیت از سنت خانوادگی چاشنی زیست‌شناسی و ژنتیک داشت. او در سال 1949 نامه‌ای به شاگرد قدیمی درس زبان فرانسه خود نوشت. شاگردی که نامش "اریک آرتور بلیر" یا به شکل مستعار"جرج اُورول" (George Orwell) بود. در آن نامه که چند ماه پس از انتشار کتاب "1984" فرستاده‌شده، آلدوس برای آن شاگرد قدیمی شرح داد که احتمال وقوع "دنیای قشنگ نو" بسیار بیشتر از "1984" است.  

3)
مرحوم دکتر "صادق طباطبائی"، خواهرزاده‌ی امام موسی صدر و برادرزن حاج احمد خمینی، هنوز هم از چهره‌های مبهم تاریخ ایران معاصر است. او در پاریس و در پرواز انقلاب کنار امام بود. در دولت موقت مهندس بازرگان معاون سیاسی وزیر کشور و برگزارکننده رفراندوم جمهوری اسلامی و پس‌ازآن معاون نخست‌وزیر و سخنگوی دولت شد. در اولین انتخابات ریاست جمهوری هم کاندیدا شد اما سرنوشتش شبیه به سایر کاندیداهای آن انتخابات  به انزوای سیاسی انجامید. جوان‌ترها او را صرفاً در این حد می‌شناسند که در انتخابات جنجالی سال 1388 از محسن رضایی حمایت کرد و بعد هم مصاحبه‌ای جنجالی با بخش فارسی شبکه بی‌بی‌سی داشت.
"صادق طباطبائی" که تحصیل‌کرده‌ی علوم زیستی و دارای کرسی استادی در دانشگاه بوخوم آلمان بود، قطعاً به‌اندازه‌ی کافی با دستاوردهای علمی خاندان هاکسلی آشنایی داشته است. اما از آن جالب‌تر این‌که با "دنیای قشنگ نو" آلدوس هم آشنا بود.
در میان کتاب‌هایی که او از "نیل پستمن" (Neil Postman) آمریکایی ترجمه کرده و در انتشارات اطلاعات به چاپ رسانده، کتابی است به نام "زندگی در عیش، مردن در خوشی" که در آن "نیل پستمن" به شکل جالبی اثبات می‌کند ترس ما از "1984" آن‌قدر شدید بود که ندانستیم ناخودآگاه و به‌تدریج داریم به دام "دنیای قشنگ نوی" هاکسلی می‌افتیم. به اعتقاد "پستمن" آینده‌ی نظام آمریکایی و درنتیجه، نظام جهانی نوین، همان "دنیای قشنگ نوی" آلدوس هاکسلی خواهد بود. پیشگفتار پرمحتوای دکتر "صادق طباطبائی" بر کتاب که به مقایسه دنیای "1984" اُورول و "دنیای قشنگ نوی" هاکسلی می‌پردازد هم خواندنی است.

4)
آلدوس هاکسلی در "دنیای قشنگ نو"، آینده‌ای را ترسیم می‌کند که برای انسان امروز چندان دور از ذهن نیست. دنیای شبیه‌سازی آزمایشگاهی به‌جای زاد و ولد طبیعی و خوشی‌های رسانه‌ای به‌جای مطالعه. دنیای جبر ژنتیکی به‌جای انتخاب عقلانی و ارزش تولید به‌جای نظام اخلاقی. دنیایی که اگرچه از دید "آلدوس هاکسلی" فاجعه محسوب می‌شده، اما از دید انسان جدید شاید دنیای بهتری از دنیای او به نظر آید.
این کتاب اولین بار توسط "سعید حمیدیان" در سال 1352 ترجمه و در انتشارات پیام چاپ‌شده و بعدها بارها توسط ناشران دیگری مانند انتشارات نیلوفر به چاپ مجدد رسیده است. مترجمین دیگری هم تاکنون به ترجمه‌ی آن همت گماشته‌اند.
اقتباس‌های بسیاری از کتاب "دنیای قشنگ نو" صورت گرفته که مشهورترین آن‌ها دو فیلم تلویزیونی با همین نام است که اولی در سال 1980 در انگلستان ساخته شد و دومی در سال 1998 در آمریکا.
        
(0/1000)

نظرات

تاکنون نظری ثبت نشده است.