یادداشت محسن خیابانی

        نام «ایزاک آسیموف» با ادبیات علمی و خیالی گره خورده است و «ایزدان هم» قطعاً یکی از بهترین آثار اوست که البته درست فهمیدنش می‌طلبد اطلاعاتی هرچند اندک از شیمی و فیزیک داشته باشیم. داستان درباره‌ی ارتباط برقرار کردن زمین با یک جهان موازی و تبادل ماده و انرژی بین این دو جهان است. ارتباطی که ابتدا بسیار مفید و عاری از هرگونه ضرر به‌نظرمی‌رسد ولی همه‌چیز به این سادگی نیست... «ایزدان هم» از سه فصل تشکیل شده. فصل اول روی زمین، فصل دوم در جهان موازی (پَراجهان) و فصل آخر در ماه رخ می‌دهد. مثل دیگر آثار شاخص «آسیموف» داستانی جذاب در بستری علمی و خیالی روایت می‌شود و کلی سوال اخلاقی و فلسفی برای مخاطب ایجاد می‌شود و نویسنده هم جواب خودش را می‌دهد. نام کتاب از نمایشنامه‌ی «دوشیزه‌ی اورلئان» اثر «فردریک شیلر» گرفته شده است: «در نبرد با بلاهت، ایزدان هم بیهوده می‌ستیزند». رمان «ایزدان هم» درباره‌ی بلاهتی است که نه از عدم دانش بلکه از نبود بینش ریشه می‌گیرد و این بلاهت راستین است.