یادداشت محمد ابراهیم آبادی

        کتاب حاضر نوشته‌ ی هرمان ملویل یکی از شاهکارهای ادبیات کلاسیک آمریکا و جهان است که نخستین‌ بار در سال 1851 منتشر شد. این رمان عظیم، نه‌ فقط داستانی ماجراجویانه درباره‌ی شکار یک نهنگ سفید است، بلکه اثری عمیق و فلسفی درباره‌ی طبیعت، انسان، تقدیر و جنون نیز به‌شمار می‌رود.
راوی داستان که با جمله‌ی معروف مرا اسماعیل بنامید معرفی می‌شود، به‌عنوان ملوانی جوان به کشتی صید نهنگی به نام پکوئد می‌پیوندد. ناخدای کشتی، کاپیتان آهب مردی است که در پی انتقام از نهنگ سفید غول‌پیکری به نام موبی دیک است. نهنگی که پایش را از او گرفته و او را به جنونی وسواس‌گونه کشانده است. این سفر دریایی به تدریج به سفری درونی تبدیل می‌شود و خواننده را با سوالات بنیادین فلسفی و وجودی روبه‌رو می‌سازد. ملویل از زبان پرآرایه، استعاری و گاه شکسپیری بهره می‌برد. برخی فصل‌ها به‌صورت گفت‌وگوی نمایشی، برخی علمی-توصیفی و برخی دیگر فلسفی نوشته شده‌اند. این تنوع سبکی گاه برای خواننده‌ی امروزی دشوار است، اما به غنای اثر می‌افزاید. کاپیتان آهب یکی از ماندگارترین شخصیت‌های ادبیات است؛ مردی با نیروی اراده‌ی خارق‌العاده، درگیر با وسوسه‌ی انتقام  و نماد انسانی که در برابر طبیعت می‌ایستد. شخصیت‌های دیگر مانند اسماعیل، کوئیک‌کگ، استارباک و دیگر ملوانان نیز به‌خوبی پرداخت شده‌اند.