یادداشت سید حسن عمادی

        🌙کمی بیشتر از سیره، کمی کمتر از داستان
در دوران راهنمایی (متوسطه‌ی اول نسل جدید) داود امیریان را با کتاب‌های داستانی طنز کودک و نوجوانش شناختم: فرزندان ایرانیم، جام‌جهانی در جوادیه، گردان قاطرچی‌ها، مجموعه‌ی ترکش‌های ولگرد و ...
در این کتاب هم همان لحن صمیمی و توصیفات ساده و ملموس را می‌توان دید.

اما بپردازیم به «مهمانی باغ سیب»
کتاب، داستانی بلند است درمورد سرگذشت اسلام از بعثت پیامبر (ص) تا فتح مکه، که در ۱۹ بخش و ۲۶۰ صفحه نوشته شده است.

🌗 کمی بیشتر از سیره
«مهمانی باغ سیب» پر از اطلاعات تاریخی و جزئیات زندگی پیامبر (ص) و یاران ایشان است؛ اما مثل «سیرة النبی»ها اثری تاریخی نیست. روایت کتاب، خطی و یکنواخت نیست و تعلیق‌های داستانی خوبی دارد. به صورتی که مخاطب مشتاق می‌شود هر چند بخش (۴۰-۵۰ صفحه) را یک‌باره بخواند. (و چه بهتر بود اگر به جای یک کتاب ۲۶۰ صفحه‌ای، ۵ یا ۶ جلد ۴۰-۵۰ صفحه‌ای می‌داشتیم)
نکته‌ی دیگری که به جلو رفتن داستان و جذابیت آن کمک کرده، پرش‌های زمانی متعدّدی است که به گذشته و آینده زده می‌شود و گره‌های داستان را باز می‌کند.

🌓 کمی کمتر از داستان
اطلاعات تاریخی کتاب، محدود است؛ اما برای گروه هدف (نوجوانان) همین مقدار هم تازه و شنیدنی است. و به خاطر همین نکته (نوشتن برای نوجوانان) نویسنده پیش و بیش از انتقال اطلاعات تاریخی، باید یک منطق و احساس را پذیرفتنی کند. داستان از این جهت تا حدودی موفق بوده اما دو عیب بزرگ نیز دارد.
1️⃣اول اینکه شخصیت‌پردازی‌ها چندبُعدی نیست و بعضاً در حد تیپ‌های کلیشه‌ای باقی مانده است: در جنگ، همه‌ی مسلمان‌ها رشید و دلاور و همه‌ی مشرکین کینه‌ای و دیوصفت‌اند؛ منافقین در همه‌ی موقعیت‌ها چهره‌ای مشکوک دارند؛ و از همه عجیب‌تر توصیفی است از لحظات پیش از ولادت امام حسین (ع) که یادآور کلیشه‌های تلویزیونی است: «علی در حیاط قدم می‌زد»!
2️⃣امیریان در این کتاب تا حدودی از زبان ساده‌ی دیگر آثارش -که پر از تعابیر عامیانه‌ است- فاصله گرفته و به زبان رسمی کتاب‌های تاریخ‌نگاری نزدیک شده است؛ اما نه این است و نه آن. و این سردرگمی زبانی بعضاً توی ذوق می‌زند و ریتم داستان را به هم می‌زند:
۰) تو قبیله و «فامیل» بانفوذی در مکه نداری؛
۰) تجهیزات ساده‌ی نظامی‌شان را «چک می‌کردند»؛
۰) در برابر مردم «سکه‌ی یک پولش کنیم»؛
۰) علی با یک ضربهٔ محکم، حنظله را «شوکه کرد»
شاید اگر با همان امیریانِ کتب دفاع مقدّس روبرو می‌شدیم، کتاب موفق‌تری می‌دیدیم.

✅ در مجموع شاید بتوان گفت کتاب برای رده‌ی سنی ۸-۱۲ سال هم جذابیت دارد، هم آموزندگی. و برای دانش‌آموزان متوسطه‌ی اول و دوم، آموزنده است اما شاید جذابیتش کمتر و کمتر شود؛ اگرچه منِ بیست و چند ساله هم تا آخر کتاب، با علاقه آن را دنبال کردم و از خواندنش لذت بردم.