یادداشت حـــامیم

        مطالعه‌ی ابن مشغله مانند دراز کشیدن بر سطح دریای بحرالمیت است؛ جایی که شوری بیش از حد آب اجازه‌ی فرو رفتن نمی‌دهد، اما موج‌ها بی‌وقفه تو را به این‌سو و آن‌سو می‌برند. قلم نادر ابراهیمی نیز چنین است: آن‌قدر شیرین، روان و جذاب که گذر زمان را هنگام مطالعه احساس نمی‌کنی. مخاطب، بی‌آنکه متوجه باشد، در دل کلمات غرق می‌شود و همراه با نویسنده، سفری پر پیچ‌وخم و البته صمیمی را تجربه می‌کند.

نادر ابراهیمی در این کتاب نه‌فقط از زندگی شخصی‌اش می‌گوید، بلکه با نگاهی تیزبینانه، مفاهیم عمیقی چون استعمار، وابستگی‌های حکومت وقت، و فساد سیستماتیک را مطرح می‌کند. او این مفاهیم را با زبانی طنزآمیز، در لفافه و غیرمستقیم بیان کرده؛ گویی که آگاهانه و به‌منظور دور زدن سانسور و برخوردهای احتمالی قضایی، راهی زیرکانه برای انتقال پیام‌های خود یافته است.

از دیگر جنبه‌های درخشان کتاب، نقد صریح و هوشمندانه‌ی نادر بر جریان شبه‌روشنفکری غرب‌زده است. او با اشاره به سیاه‌نمایی‌ها و دلسرد کردن مردم، به‌گونه‌ای از جامعه دفاع می‌کند که گویی در حال ادای دِینی است به مردمی که به آینده امیدوارند و خواهان اصلاح و پیشرفت‌اند، نه یأس و انفعال.

ابن مشغله تنها یک زندگی‌نامه‌ی ادبی نیست؛ روایت مبارزه‌ی فردی اهل اندیشه است با نظامی ناکارآمد، با جریان‌های سطحی شبه‌روشنفکری، و با وضعیتی که نمی‌خواهد بپذیرد. نثر گرم و انسانی نادر، کتاب را به اثری خواندنی و تأثیرگذار تبدیل کرده که نه‌تنها از دیدگاه ادبی، بلکه از منظر اجتماعی و تاریخی نیز ارزشمند است.