یادداشت محمدامین اکبری

نشانه های روشنفکران
        به نام او 

ادوارد سعید نامی آشنا در میان روشنفکران و متفکران سده اخیر است، سعید فلسطینی‌الاصل سالها در ایالات متحده آمریکا زندگی کرد و در دانشگاه کلمبیای این کشور به تدریس مشغول بود و کتابهای متعددی نوشت که از میان آن  «شرقشناسی» و  «فرهنگ و امپریالیسم» از باقی آثار او مهمتر است و به‌نوعی نمایانگر نظریات اوست. سعید با شرقشناسی بابی تازه در بررسی نظریه استعمار در دنیای مدرن باز کرد.
 
نشانه‌های روشنفکران یکی از کتابهای معروف او است که با عنوان دیگری نیز ترجمه شده است: نقش روشنفکر
این کتاب دربردارنده متن پیاده‌شده شش سخنرانی او در سال هزار و نهصد و نود و سه است. سعید در این سخنرانی‌ها به ترسیم چهره روشنفکر در جهان امروز می‌پردازد شاید لب مطلب او همان‌چیزی است که محمد افتخاری مترجم بر پشت کتاب آورده است:
"روشنفکر موجودی‌ست تبعیدی، حاشیه‌نشین، ذوق‌ورز و پدیدآورنده زبانی که می‌کوشد حقیقت را در برابر قدرت بیان کند... موجودی غیرخودی و آدمی که نمی‌تواند همرنگ جامعت باشد."

سعید در شش فصل این کتاب به بسط این چند جمله می‌پردازد و این خصوصیتها را با ذکر مثالهای متعدد شرح می‌دهد. فی‌المثل با فرق قائل شدن بین روشنفکران آنها را به حرفه‌ای و ذوق‌ورز تقسیم‌بندی می‌کند او روشنفکر حرفه‌ای را وابسته به نهادهای قدرت می‌داند که نظراتش در چهارچوب تعاریف مشخصی است روشنفکر ذوق‌ورز دقیقا در طرف مقابل قرار دارد. سعید بر این عقیده است که روشنفکر در هر رشته‌ تحصیلی که باشد حق دارد به بیان حقیقت بپردازد و این امر برای او ایجاد محدودیت نمی‌کند.

خلاصه اینکه نشانه‌های روشنفکران کتاب خوشخوانی‌ست که آن را یک روشنفکر ذوق‌ورز نوشته است.
      

18

(0/1000)

نظرات

تاکنون نظری ثبت نشده است.