یادداشت مجله فرهنگی و هنری بخارا

        کتاب دانش‌نامه‌ی زبان تاتی و فرهنگ مردم «وفس» در 844 صفحه گردآوری شده و با مقدمه‌ای 18 صفحه‌ای و در 4 فصل در اختیار خوانندگان قرار گرفته است. 

فصل اول: مقدمه
در این فصل چه هستی زبان تاتی، چگونگی، تطور و تحول و پراکندگی آن طی قرون گذشته بررسی شده است. این مقدمه بر اساس تحقیقی کتاب‌خانه‌ای با استفاده از منابع معتبر گردآوری شده است. 

فصل دوم: بدنواره‌ی کتاب
که اصل و ستون فقرات نوشته را تشکیل می‌دهد. شامل واژه‌ها، بن‌واژه‌ها، و گاهی نگاهی به صرف و نحو برخی از واژه‌ها و اصطلاحات مرسوم آن منطقه داشته‌اند. این بخش گاهی با دقت و ریزبینی یک تک‌نگار، مردم‌شناس، زبان‌شناس، مردم‌شناس، گردآوری و ضبط شده است. این گردآوری حاصل یک پژوهش میدانی است که سال‌ها از شداهدان در میدان پژوهش، سالخوردگان و اهالی آن زیست‌بوم گردآوری شده است. این بخش در 570 صفحه بر اساس ترتیب حروف الفبای فارسی تنظیم شده است. 

فصل سوم
واژه‌های بازیافتی مرتب و نامرتب در 101 صفحه آمده است. 

فصل چهارم
که در 130 صفحه گردآوری شده است شامل: آیین‌ها، باورها، مثل‌ها و افسانه‌ها، ترانه‌ها و لالایی‌ها می‌باشد. این کتاب به صورت دست‌نوشته چاپ و منتشر شده است که شاید علت استفاده از خط لاتین و آوانگار است که حروف‌چینی آن را مشکل و از نظر مالی توان‌فرسا کرده است. باشد که بانیان فرهنگ این مرز و بوم به جای عکس گرفتن‌ها در رونمایی کتاب، بودجه‌ای هم به چاپ و نشر چنین کتاب‌هایی اختصاص می‌دادند. 
در پایان، تبریک به آقای عزیزالله سمیعی به خاطر پایان بردن چنین امر بزرگ نجات‌بخش مهمی از فرهنگ و مرده‌ریگ فرهنگی این مرز و بوم که هر سال زیر خروراها آوار فراموشی و غفلت، بوی الرحمن‌شان بلند می‌شود. و نوید به پژوهشگران حوزه‌ی زبان‌شناسی، مردم‌نگاری و جامعه‌شناسی برای استفاده از این گنج پنهان در آثارشان.



به قلم کاظم شجاعی، مجله‌ی فرهنگی و هنری بخارا، شماره‌ی 150، خرداد و تیر 1401.