یادداشت بهارفلاح🌺⭐

        🔵📖کتاب نوشته‌ی دان ناردو مورخ ونویسنده آمریکایی 🇺🇸از «مجموعه‌ی تاریخ جهان» نشر ققنوس منتشر شده مجموعه‌ای مختصرو مفید در رابطه با تاریخ. نویسنده‌ روند تاریخی پیدایش تئاتر رو،با نثری روون وساده برای مخاطبش بازگو‌ میکنه.

🔷هنر تئاتر قدمتي ديرينه داره،در مقدمه نوشته شده يونانيان🇬🇷 كه مردماني بسيار خلاق بودن اين هنر مردمي رو در سده ششم پيش از ميلاد ابداع كردن. در آغاز سده ششم پيش از ميلاد، روميان كه مردماني اهل عمل بودن، نمايشنامه‌ها، شخصيت‌ها و صحنه‌پردازي‌هاي يونان روبا نيازهاي خود سازگار كردن.
📘 كتاب منبع بسيار خوبي براي شروع و شناخت تئاتره به خصوص اينكه هنر تئاتر از يونان برخاسته و ما براي شناخت تئاتر بايد در ابتدا تئاتر يونان و روم رو بشناسيم.وخداروشکر از واژه‌هاي سخت و تخصصي استفاده نشده.  نثر ساده‌اي داره اما اطلاعات جامعي رو در خصوص شروع تئاتر در سده شش قبل ميلاد به خواننده میده.
🔷نمایشنامه‌نویسان و تهیه‌کنندگان یونان و روم باستان تقریباً همه عرف و آیین و تمرین‌های مربوط به نمایش رو پایه‌ریزی کردن که تا امروز نیز از اونها پیروی میشه. همه‌ی مفاهیم مربوط به هنر تئاتر، مثل تراژدی، کمدی، دلقک‌بازی، قطعه‌های موزیکال و نیز مفاهیم بازیگری، کارگردانی، لباس‌های ویژه بازیگری، صحنه‌پردازی، صحنه‌های متحرک و حتی جوایز بازیگری و بلیت تئاتر ریشه در یونان دارن.
🔷🎭در يونان باستان ما با دو گونه تئاتري مشخص به نام «كمدي» و «تراژدي» مواجه هستيم. طبق اونچه ارسطو در كتاب فن شعرش گفته ريشه هر دو اينها در ديتيرامبهاست،اون‌تئاتر رو تقليد امور و رويدادهاي طبيعي و زندگي در پيش چشم تماشاگران مي‌دونه. همچنین درکتاب فن شعر اول به علل پيدايش تئاتر مي‌پردازه و دو عامل غريزه تقليد و لذت رو مهم‌ترين علت به وجود اومدن تئاتر مي‌دونه و معتقده غريزه تقليد از كودكي در وجود آدمي هست و آدم‌ها از وقتي بچه هستن اطوار و رفتار بزرگان رو تقليد مي‌كنن و دومين علت رو لذت بردن از اين تقليد مي‌دونه. همچنين ارسطو نخستين فيلسوفي بود كه اصول تئاتر رو در كتاب فن شعرش تثبيت كرده.
🔷تئاتر یونان🎭 ریشه در آيين‌هاي ديونوسوسي داره. اجراي اين آيين‌ها يا همان ديتيرامبها(سرود بز) كه متشكل از داستان‌هايي اساطيري، رقص و اشعاري غنايي در مدح ديونوسوس بودن درقرن هشتم قبل ميلاد رواج داشتن. اما اينكه دقيقا چطور ديتيرامبها به تراژدي تبديل شدن و اين تحولات چقدر طول كشيد دقیق مشخص نيست. اونچه واضحه اينه كه اين آيين‌ها كم‌كم به صورت جشنواره🏆 دراومدن و اين جشنواره‌ها شخصی نابغه داشت به نام «تسپيس». او از دل اين آيين‌ها نمايشنامه و نمايش رو به وجود آورد،اون هم با اضافه كردن عناصري مثل گروه همسرايان و حضور يك بازيگر در مقابل گروه همسرايان(خودش اولین بازیگر تاریخ نمایش شناخته میشه). خود تسپيس  نقش رو بر عهده داشت و با گروه همسرايان ديالوگ برقرار مي‌كرد. همچنين او با اضافه كردن ماسك يا صورتك به صورت اشخاص نمايش و تغيير لباس براي نشان دادن كاراكترهاي گوناگون در صحنه، تحولات بزرگي رو در رسيدن به تئاتر ايجاد كرد و درواقع تئاتر از دل اين آيين‌ها به وجود اومده
🔷اما غير از آيين‌هاي ديونوسوسي يك منبع و منشا ديگر براي تئاتر در نظر گرفته میشه بنام حماسه. يونانيان پيش از اينكه صاحب تئاتر باشن به خوندن حماسه‌هاي اساطيري مي‌پرداختن. كتاب‌هاي «ايلياد» و «اديسه» نوشته «هومر» مهم‌ترين حماسه يونانه واحتمالاً در قرن نه قبل از ميلاد نوشته شدن. اين حماسه‌ها و نقالي‌ها رو هم يكي از منابع و سرچشمه‌هاي به وجود اومدن تئاتر مي‌دونن. در كل میشه گفت تسپيس كسي بود كه حماسه‌ها و آيين‌هاي ديونوسوسي رو تركيب كرد و از اون تئاتر رو به وجود آورد.

🔷🎩كمدي هم از دل آيين‌هاي ديونوسوسي به وجود اومد. يكسري رسوم سطح پايين‌تر و مستهجني در اين مراسم وجود داشته كه از تلفيق اونها با نمايش‌هاي ساتیري و مقلد بازي‌هاي دوريايي كمدي شكل گرفتن. يكي از تفاوت‌هاي كمدي و تراژدي كاراكترهاي اونهاست. تراژدي بيان احوالات، اتفاقات و سرنوشت خدايان و آدم‌هاي فرادسته. تراژدي داستان خدايان و قهرمان‌هاي اساطيري رو ميگه كه با سرنوشت‌‌خودشون مي‌جنگن. در كل تراژدي تقليد اطوار و احوالات بزرگ و مهميه كه از اوج به پایین فرود ميان. اما كمدي تقليد اطوار و كردار زشت و اتفاقات روزمره‌ايه كه موجب ريشخند و استهزا مي‌شه كمدي يك نوع زشتي رو بيان مي‌كنه كه برانگيزنده درد نيست اما موجب خنده میشه
🔷در دوره هلني و شكست يونان توسط اسپارت‌ها مردم يونان دچار سرخوردگي از وضعيت موجود بودن. از بين رفتن دموكراسي از يك سو و وضعيت نابسامان اقتصادي يونان از سوي ديگه باعث شد تئاتر به سمت موضوعات عامه‌پسند بره. اما پس از ظهور مسيحيت و از قرن پنجم ميلادي تئاتر ممنوع شد کلاً. 
🔷چون در تئاتر مسائلي مطرح مي‌شد كه با مذهب متناقض بود. در قرون وسطي تئاتر هم مثل مجسمه‌سازي يا نقاشي ممنوع شده وتاریخ تئاتر شاهد يك دوره سكون و خاموشي بوده. تئاتر صرفا محدود شد به اجراي نمايش‌هاي مذهبي در كليسا و گروه‌هاي دوره‌گردي كه به صورت غيرقانوني يا سيار به اجراي نمايش مي‌پرداختن. اما پس از رنسانس مثل هنرهايي چون نقاشي، مجسمه‌سازي و معماري در آثار نمايشنامه‌نويساني چون مولير يا شكسپير ما دوباره شاهد رجعت و الهام گرفتن از آثار كلاسيك يونان باستان هستيم.

✔️کتاب رو خیلی دوس داشتم.خصوصاً قسمتهای معرفی تراژدی نویسها وکمدی نویس‌هارو،باوجود اینکه خیلی از مطالبش رو در کتابهای دیگه خونده بودم،فقط کاش مقداری بیشتر به جزئیات می‌پرداخت وتصاویر بیشتری داشت.