یادداشت ناصر حافظی مطلق

        زمستان در مادرید

۱)
"زمستان در مادرید" (Winter in Madrid) نام داستان بلندی است نوشتۀ "کریستوفر جان سنسوم" (Christopher John Sansom)؛ نویسنده، وکیل و تاریخ‌دان انگلیسی؛ که در سال 2006 میلادی نگاشته شده و در سال ۱۴۰۴ با ترجمۀ "مهندس علی صنعوی" و در نشر "نیماژ" به چاپ رسیده است. کتاب شرح یک داستان خیالی است در زمستان سال 1940 میلادی و در شهر مادرید اسپانیا، زمانی که حکومت فاشیستی "ژنرال فرانسیسکو فرانکو" مخالفان جمهوری‌خواه را کاملاً از صحنۀ سیاسی حذف کرده و اسپانیا در تقاطعی تاریخی است که با دولت‌های محور به رهبری "آدولف هیتلر" در جنگ جهانی دوم متحد شود یا خیر. 

۲)
نویسنده که خود تاریخ‌دان است و پژوهش‌های گسترده‌ای در مورد تاریخ معاصر اسپانیا دارد به‌خوبی توانسته داستان خود را در داخل واقعیت‌های تاریخی آن دوران بگنجاند و تضاد آنارشیست‌ها، کمونیست‌ها، سوسیالیست‌ها و طرفداران جمهوری از یک‌سو و فاشیست‌ها، فالانژها، کاتولیک‌ها و سلطنت‌طلب‌ها را از سوی دیگر به نمایش بگذارد. دولت انگلستان و نمایندگانش در اسپانیا در تدارک نوعی از دیپلماسی هستند که اسپانیا را از ورود به جنگ و اتحاد با "هیتلر" بازدارد. مترجم اثر نیز ضمن ارائه یک ترجمۀ روان و دقیق با پاورقی‌های ارزنده خود به غنای اطلاعات تاریخی داستان افزوده است. 

۳)
حتی پس از شکست دولت‌های محور در جنگ جهانی دوم، حکومت فاشیستی "فرانکو" حدود سی سال دیگر پابرجا ماند و ظاهراً دولت‌های اروپایی باوجود تمام تضادهایی که با او داشتند، همچنان حکومتش را سدی در برابر نفوذ کمونیسم می‌پنداشتند. البته لازم به ذکر است که رویکرد واقع‌بینانۀ نویسنده و تسلط او بر تاریخ آن دوران، سبب‌ساز ارائۀ نگاه بی‌طرفانه‌ای شده که در آن واقعیت‌های خاکستری تاریخ از قلم نیفتاده است. جمهوری‌خواهان هم برخلاف تصور اکثریت چندان پاک و منزه و عاری از خطا نبودند و در دوران تسلط آنان هم اتفاقات ناگواری بسیاری رخ داد. 

۴)
کتاب پر است از اشارات به افراد و رویدادهای واقعی مانند اشخاص تأثیرگذار سیاسی و ایدئولوژیک، نقاشی‌های "فرانسیسکو گویا" (Francisco Goya) یا اجرای آهنگ "Concerto De Aranjuez Adagio" اثر "Joaquin Rodrigo" و همچنین اشاره مترجم در پاورقی به بازسازی عربی آن با نام "لبیروت" اثر "فیروز" و ... . مترجم کتاب بر این اعتقاد است که تاریخ قرن بیستم را باید دوباره و از دریچۀ جنگ داخلی اسپانیا نگریست، نکته‌ای که تاکنون تاریخ‌دانان چندان توجهی به آن نداشته‌اند و خوانش این داستان شروع مناسبی است برای این رویکرد.