یادداشت زینب شوندی

        سفر ناگهانی اردیبهشت ماهم به ترکیه، به بهانه‌ی شرکت در همایشی در خصوص فلسطین، برایم فرصتی بود برای آشنایی بیشتر با واقعیت‌های جهان اسلام.‌ از خلال گفت‌وگوهایی که با نمایندگان کشورهای مختلف در همایش مذکور داشتم، واقعیت توی صورتم خورد که دیوارهای مفهومی که تحت عنوان جهان اسلام برای خود برساخته‌ایم یا برایمان ساخته‌اند، یک قلعه‌یِ فرضیِ خودساخته است.‌
همین زمینه رغبت‌م به آشنایی بیشتر با  این مفهوم به مثابه یک واقعیت را فراهم کرد.  بدیهی است که بخش قابل توجهی از «جهان اسلام»  را کشورهای عربی تشکیل می‌دهند و این کتاب هم به همین دلیل شد یکی از موارد تیک خورده‌ی لیست خریدم از نمایشگاه کتاب امسال. 
کتاب را یک روزنامه‌نگار هندی تبار نوشته است؛ اما باید اعتراف کنم چهارچوب بندی و سیر روایت مشخص کتاب از نمونه‌های آکادمکیش، کم نمی‌آورد.‌
کتاب با بررسی تاریخی و انتقادی روال و زوال انقلاب‌های عربی، امکان شکل‌گیری ناسیونالیسم عربی در منطقه را موشکافی می‌کند و پس از آن به تحلیل آناتومی داعش می‌پردازد. دو پرونده ویژه ترکیه و پرونده ویژه یمن و فلسطین نیز در راستای تیتر اصلی کتاب در یفصل‌های پایانی بررسی می‌شوند.
نوشته شدن کتاب در سال ۱۳۹۹، یکی دیگر از دلایل جذابیت این کتاب است؛ وقتی کتابی درباره خاورمیانه نوشته می‌شود، در این منطقه‌ی ناآرامِ پیوسته در حال تحول، نمی‌تواند خیلی هم عمر کند و  محتوایش‌ تند به تند بیات می‌شود.‌ هر چند حتی این کتاب تازه چاپ هم، اکنون و در خرداد ۱۴۰۴، از سرعت رخداد وقایع عقب مانده است؛ بر ای مثال آنجا که احتمال موفقیت تحریر الشام در سوریه و احتمال حمله آمریکا بخاطر اسراییل به ایران را صفر می‌داند! هر چند دو گزاره‌ی مورد تاکید نویسنده, اکنون دیگر مثال نقض دارند، اما این چیزی از خواندنی بودن  کتاب کم نمی‌کند؛ چرا که گزاره‌های مورد تاکید نویسنده مشروط به وقوع شرط‌هایی هستند و طبیعی است که در فقدان شروط مد نظر نویسنده، نتایج نیز حاصل نشوند.
ذوق روزنامه‌نگارانه‌ی نویسنده خود را در نقل قول‌های گزارش‌گونه‌ای که از افراد می‌کند نشان می‌دهد و این گریز های گاه و بیگاه، به مثلا فلان شاعر سوری یا فلان جوان اهل ذوق فلسطینی که روزی دردلی نوشته، کتاب را قبراق و منعطف نگاه می‌دارد.‌
در کل می‌توان گفت در این موضوع بکر، این کتاب جزو خواندنی‌هاست، مخصوصا برای ما ایرانیان، که سرنوشت‌مان در موارد متعددی، تحت تاثیز اتفاقات جاری در کشورهای منطقه به ویژه کشورهای عربی است؛ موضوعی که اغلب فراموش می کنیم.