یادداشت من کتابخوانم

        کتاب دویست و بیست و سوم:
نشان حسن
پایان مطالعه: ۱۴۰۴/۰۵/۱۲

معرفی کتاب نشان حسن:
کتاب «نشان حسن» نوشته لیلا مهدوی، داستانی مذهبی و تاریخی است که به روایت عشق و ارادت خاندان امام حسن مجتبی (ع) به اسلام و امام حسین (ع) در واقعه کربلا می‌پردازد. این کتاب با زبان ادبی و داستانی، بر بستر واقعیت و با تکیه بر منابع معتبر شیعه و اهل سنت نوشته شده است.
نویسنده در نشان حسن به سراغ خانواده‌ای رفته است که با وجود فداکاری‌ها، تلاش‌ها و جان‌فشانی‌هایشان برای اباعبدالله کمتر از آنها شنیده‌ایم؛ خانواده‌ای که مخاطب ایرانی فقط دو نفر از آنها را در ماجرای کربلا می‌شناسد. مشهورترین نقلی که از این خانواده به گوشمان خورده است، روضه قاسم و عبارت «أحلی من‌العسل» است و کمتر از دیگر فرزندان امام حسن مجتبی شنیده‌ایم، فرزندان دیگری که هر کدام نقشی بسزا در حادثه کربلا داشته‌اند.

روایات گوناگونی درباره حضور خانواده و فرزندان امام حسن در کربلا وجود دارد که تاکنون به شکل داستانی با آن مواجه نبودیم. رمان «نشان حسن» با سه راوی مختلف روایت می‌شود. قاسم، معروفترین پسر امام حسن، نفیله معروف به ام‌لد، همسر امام حسن مادر قاسم و حسن مثنی دومین پسر امام حسن.

داستان از هنگام مرگ معاویه‌بن‌ابی سفیان آغاز شده و تا روز دهم محرم ادامه پیدا می‌کند. مدینه، مکه، منزلگاه‌های بین راه و کربلا، مکان رخداد وقایع نشان حسن هستند.

نویسنده در این اثر، به خانواده و فرزندان امام حسن و نقشی که آنها در کربلا داشته‌اند توجه کرده است؛ همچنین این کتاب جزئیات زیادی حول محور خانواده امام حسن دارد و اشارات گوناگونی به وقایع تاریخی دارد. مثلاً مقایسه صلح امام حسن و صلح حدیبیه. از سوی دیگر، نویسنده توانسته است تحلیل تاریخی خوبی هم از جایگاه خانواده امام حسن ارائه بدهد.
***********
در ادبیات داستانی و آئینی ما روایات زیادی از عاشورا و اتفاقات بعد از آن به تقریر درآمده‌اند اما کمتر پیش آمده که به روایات پیش از عاشورا پرداخته شود. در کنار این مورد، در تاریخ و مذهب همواره امام حسن مجتبی(ع) و اهل‌بیت ایشان مغفول باقی ماندند و کمتر شناختی از ایشان و فرزندانشان به غیر از حضرت قاسم(ع) وجود دارد. «نشان حسن» به قلم لیلا مهدوی یک روایت داستانی است که هردوی این چالش‌ها را در دل خود دارد. «نشان حُسن» به روایت اهل‌بیت امام‌حسن(ع) و تأثیر آنها در واقعه عاشورا پیش از واقعه می‌پردازد.
« نشان حُسن» نوشته «لیلا مهدوی» اثری است داستانی با بیانی ادبی که به روایت عشق فرزندان امام حسن مجبتی(ع) به اسلام و پیمان محکم آنها با دیگر خاندان اهل بیت(س) می پردازد. در اکثر تألیفات و بیانات تاریخی انجام شده تأکید چندانی به نقش و تأثیر وابستگان امام حسن مجتبی(ع) یافت نمی شود و به طور معمول این حضور وسیع و تأثیر گذار کمتر مورد پردازش و بررسی قرار می گیرد در حالی که اگر با کمی دقت احوالات تاریخی آن زمان را بررسی کنیم به نقش فزاینده آنان به خوبی پی خواهیم برد. وجود ۹ نفر از فرزندان و اهل بیت امام دوم در کنار عموی بزرگواشان امام حسین(ع) در کربلا شاهد بر این مدعاست. نویسنده کتاب با درایت کافی و مطالعات تاریخی در مورد این فرهختگان تأثیر گذار در وقایع سال ۶۱ هجری، یکی از بهترین موضوعات ممکن را در میان خیل عظیم کتب تاریخی – مذهبی، انتخاب کرده است و با بیانی دگرگونه از عهده آن بر آمده است.

این کتاب حاصل تحقیق و پژوهش در میان منابع و کتب معتبر شیعی و اهل تسنن است و به گفته خود نویسنده علاوه بر بستر واقعیت داستانی، از عنصر خیال هم خالی نیست. کتاب برای تفکیک سیر داستانی خود از سی بخش یا سی قدم و یک بخش پایانی یا قدم آخر تشکیل شده است و هر بخش به روایت نمادگونه ای از آفتاب و ماه و آینه تعلق دارد که مثل علامت و نشانه ای خواننده را تا آخر در مسیر داستان قرار می دهد.