یادداشت عطیه عیاردولابی

        تو روزهای جنگ صهیونی، کتابی خوندم درباره تلاش یه دختر نوجوون برای فرار از برلین شرقی. (قبلا نظرم رو نوشتم و می‌تونین بخونین.) بعدش یه کتاب کم‌حجم پی‌دی‌اف تو طاقچه پیدا کردم درباره فرارهای خاص و جالب از برلین شرقی. یکی از اون فرارها از همه عجیب‌تر بود:
دختری به نام کرستین تو برلین شرقی میره رشته شرق‌شناسی تا به بهانه این رشته یه ترم بره افغانستانی که اون روزها تو سیطره شوروی بوده و از اونجا فرار کنه به پاکستان که ارتباط دیپلماتیک با شوروی و نوچه‌هاش نداشته تا در نهایت به آلمان غربی برسه. 
نقشه پیچیده و عجیبی بود و برام جالب شد بیشتر بخونم. گوگل کردم و این کتاب برام اومد و وقتی تو طاقچه رفتم سراغش متوجه شدم قبلا تو کتابخونه‌ام گذاشته بودمش بخونم.
بعد از مدتی وقفه بالاخره تمومش کردم. چیزی شبیه کتاب‌های فرار از کره شمالی منتها بیشتر متمرکز بود روی خود سفر دختر تو کوه و کمر هندوکش افغانستان، شرحی از همسفرهاش، روستاهای مسیر، کمی طبیعت، کمی احساسات و عواطف و نظراتش، بخشی شامل بحث‌هاش با مجاهدین و اشاره‌هایی به بلایی که روسها سر افغانستان آورده بودن.
نکته جالب توجه این کتاب برام این بود که کریستن بک آلمانی نگاه بالا به پایین رایج غربی‌ها به شرقی‌ها رو تو این کتاب نداره و بدون قضاوت به همه چیز نگاه می‌کنه. همین باعث می‌شد آدم با حس بهتری کتاب رو ادامه بده.
البته گاهی خسته‌کننده میشد ولی در کل ریتم کتاب خوب بود.

از نظر ترجمه به محض اینکه خط اول رو خوندم گفتم عه اینکه شبیه کتاب "عروس بیستم" ترجمه شده... و بله! مترجم هر دو یکیه: امیرحسین اکبری شالچی.
ایشون کلا سبک ترجمه‌اش به فارسی قدیمیه. نمی‌دونم فارسی چه دوره‌ای ولی ملغمه‌ای از فارسی سعدی و بیهقی و قجری. از جهاتی جالبه و اولش هم برام هیجان‌انگیز بود ولی به مرور خسته‌ام کرد. داستان زمان خیلی قدیم اتفاق نیفتاده بود. اسفند ۶۲ شروع و بهار ۶۳ تموم می‌شد. برای حدود ۴۰ سال قبل دیگه راضی به این همه زحمت نبودم! این سبک ترجمه شاید برای کتاب عروس بیستم که معادل دوران صفویه ما بوده، جواب میده، ولی برای یه ماجرای معاصر اونم از زبان یه آلمانی تو ذوق می‌زد. 

و یه مسئله عجیب؛ بعد تموم شدن کتاب رفتم درباره بک بیشتر بخونم و بگردم. مثلا ببینم چه شکلی بوده یا الان هنوز زنده‌اس یا نه یا بعد فرارش چه فعالیت‌هایی داشته که دیدم به زبان انگلیسی هیچ داده‌ای ازش پیدا نشد. هر چقدر با گوگل و هوش مصنوعی خود گوگل ور رفتم اطلاعات خاصی بهم نداد و فقط هر بار به همین کتاب فارسی برمی‌خوردم. حتی نسخه آلمانی این کتاب هم موجود نبود!!!! و الان موندم که من دقیقا داستان کی رو خوندم؟ اگر همچین دختری با همچین حرکت متهورانه‌ای وجود داشته، چرا هیچ‌جا ازش نام و نشونی نیست؟ این آدم اگه وجود داشته باشه و زنده هم باشه الان حداقل ۶۵ سالشه و بالاخره یه جا باید ازش مصاحبه‌ای باشه. ولی هیچ هیچ هیچ.
اگه شما چیزی پیدا کردین به منم بگین و خواننده‌ای رو از نگرانی دربیارین.