یادداشت سید صالح ادراکی
23 ساعت پیش
اتاق ورونیکا یکی از آثار کمتر شناختهشده اما بسیار تأثیرگذار ایرا لوین، نویسندهی آمریکایی رمانهای پرفروش و نمایشنامههای روانشناختی است. لوین که بیشتر با آثاری چون بچهی رزمری و پسران برزیل شناخته میشود، در این اثر نمایشی کوتاه، بار دیگر مهارت خود در خلق فضای وهمآلود، بازی با ذهن مخاطب، و مرزهای واقعیت و خیال را به نمایش میگذارد. داستان حول چند شخصیت محدود ولی پیچیده میچرخد. در ابتدا همهچیز ساده و روزمره به نظر میرسد: زن و مردی مسن که به نظر مهربان و آرام میرسند، و یک زوج جوان که بهطور اتفاقی وارد خانهی آنها میشوند. اما همانطور که روایت پیش میرود، لایههایی از شخصیتها کنار زده میشود که در آن، مفاهیمی چون هویت، کنترل، گناه، و حافظه نقش مهمی دارند. شخصیتها با اینکه تعدادشان اندک است، هرکدام چند وجهی و غیرقابل پیشبینیاند. خواننده یا تماشاگر بهتدریج درمییابد که نباید هیچچیز را در این فضا بدیهی فرض کند. یکی از مهارتهای لوین این است که شخصیتهایی میآفریند که بهمرور، ما را وادار میکنند همهچیز را بازبینی کنیم؛ حتی آنچه در ابتدا بدیهی مینمود. اتاق ورونیکا نمایشی است دربارهی روان انسان، هویت، حافظه، و تأثیر فریب در ساخت واقعیت. نمایشنامه به طرز هوشمندانهای سؤالهایی مطرح میکند: اگر دیگران واقعیت را برای ما تعریف کنند، آیا ما هنوز همان خود قبلی هستیم؟ آیا انسانها میتوانند بدون آگاهی از گذشته، هویت مستقل داشته باشند؟ موضوعاتی چون گسست هویتی، قدرت تلقین، و کنترل ذهنی از جمله مفاهیمیاند که در دل نمایشنامه قرار دارند. لوین در فضایی بسته و با گفتگوهایی ظاهراً ساده، تنش روانی عمیقی خلق میکند که تا پایان داستان، دست از سر خواننده برنمیدارد. از نقاط قوت اصلی اثر، ساختار محکم و پرتعلیق آن است. دیالوگها دقیق و هدفمندند، و در هر صحنه عنصری از ابهام و ناآرامی وجود دارد که مخاطب را درگیر نگه میدارد. با این حال، از دید برخی خوانندگان، پایان نمایشنامه ممکن است بیشازحد غافلگیرکننده یا حتی ناخوشایند باشد، چرا که جنبههای تاریکتری از روان انسان را به نمایش میگذارد و شاید بهنوعی حس بیپناهی یا درماندگی در مخاطب ایجاد کند. اما این هم بخشی از حقیقتیست که لوین میخواهد به آن اشاره کند: واقعیت، گاه تیرهتر از آن است که بخواهیم بپذیریم. اتاق ورونیکا نمایشی کوتاه ولی عمیق است که ذهن را به چالش میکشد، اعصاب را تحریک میکند، و حقیقت را با لایههایی از دروغ میپوشاند. اثری است برای دوستداران روانشناسی، تئاتر روانمحور، و داستانهایی که تا مدتها پس از پایان، در ذهن باقی میمانند.
(0/1000)
محمدمهدی حیدری
9 ساعت پیش
0