یادداشت فاطمه فرهادی

        این کتاب برای من آغاز مسیری بود در مطالعه‌ی تاریخ سیاسی ایران؛ مسیری برای یافتن پاسخی به این پرسش که: ما در دویست سال اخیر برای پیشرفت ایران چه چیزهایی را نداشته‌ایم؟

بسیاری بارها از منابع سرشار این سرزمین، موقعیت‌های تاریخی‌اش و رجال سیاسی‌اش سخن گفته‌اند و ما شنیده‌ایم؛ به گمانم باید به دنبال گمشده ها بود.
چه‌ چیزهایی نبود.

نثر کتاب روان و قابل‌فهم است و رویدادها به‌خوبی از هم تفکیک شده‌اند. 
از آنجا که در بررسی تاریخ دو قرن اخیر نمی‌توان (نباید) نگاهی مقطعی به وقایع داشت ، این اثر تصویری کلان و «هوایی» از روند تحولات ارائه می‌دهد؛ تصویری که برای درک اجمالی تاریخ سیاسی ایران بسیار سودمند است. روایت از دوران صفویه آغاز می‌شود و تا پهلوی ادامه می‌یابد.

نقطه قوت کتاب برای من این بود که فراتر از روایت نقلی صرف می‌رود و به تحلیل می‌پردازد. تمرکز بر چهار مؤلفه‌ی کلیدی ــ دین، حاکمیت، مدنیت و سیاست ــ چارچوبی تحلیلی در اختیارتان قرار می‌دهد که فهم تاریخ سیاسی ایران را منسجم‌تر می‌سازد.