یادداشت سید محمد بهروزنژاد

        «به نام خدا»
خانه (۲۰۲۱) آخرین اثر ترجمه شده از یودیت هرمان روایت بی‌وطنی مردمان مدرن است. او در این اثر خانه را در معنایی بسیار فراتر از محل زندگی و به عنوان یک استعاره به کار گرفته و این پرسش را پیش می‌کشد که آیا اساساً انسانِ امروز جایی ریشه دوانده و تعلقی به مکانی/چیزی/کسی دارد یا نه؟

در آثار دیگر نویسنده مفاهیم تنهایی، ناکامی در رابطه و پوچی تکرار می‌شوند و کمتر بر بی‌وطنی تأکید می‌شود. با کمی دقت اما می‌شود بی‌خانه‌بودن را همان تعلق‌ نداشتن دانست و تمام مفاهیم آثار قبل از خانه (۲۰۲۱) را ذیل آن تعریف کرد: انسانی که به کسی تعلق ندارد، تنهاست و در رابطه‌اش ناکام. همچنین انسان پوچ در حقیقت زندگی‌اش خالی از تعلق به چیزی بااهمیت است که بتواند آن را معنای زندگی‌اش بداند.
 یودیت هرمان با بسط معنایی و استفاده استعاری از «خانه» ایده‌ی اصلی آثارش را در چند کلمه بیان می‌کند: 
انسانِ مدرن،انسانِ بی‌خانه.*

این نویسنده آلمانی بیشتر خودش را داستان‌کوتاه‌نویس می‌داند و تنها دو رمان منتشر کرده است: اول عاشقی(۲۰۱۴) و خانه(۲۰۲۱).

هر دو رمان کمتر اتفاق هیجان انگیزی دارند و بیشتر بر حال‌و‌هوای شخصیت اصلی_که در دو اثر زنی میان‌سال است_ متمرکز‌اند.
در هر دو کتاب ما با ورود شخصی به زندگی راکد دیگری مواجهیم که البته رویکرد نویسنده به این ورود متفاوت است.
تفاوت اصلی خانه(۲۰۲۱) با اول‌ عاشقی(۲۰۱۴) در رهاتر بودن داستان است‌. یعنی در اول عاشقی(۲۰۱۴) داستان یک خط کلی دارد که از آن خارج نمی‌شود اما در خانه(۲۰۲۱) سرگردانی شخصیت اصلی داستان را این‌سو و آن‌سو می‌برد. انگار آن رهایی و تعلق نداشتنِ مدنظر نویسنده در پیرنگ داستان هم خودش را نشان می‌دهد.

اگر باقی آثار هرمان مدرن باشند خانه(۲۰۲۱) پست‌مدرن به‌ شمار می‌آید. این رمان برای  یک داستان‌خوان، تجربه‌ای بدیع و چالشی خواهد بود که در خاطرش خواهد ماند.

*تعبیر انسان بی‌خانه از خانم جعفریان است که زیر پست من درباره هرمان آن را به کار بردند.