یادداشت زهرا دشتی

        ‍ کتمانِ خویشتن

بازمانده روز، رمانی درخشان نوشته‌ی کازوئو ایشی‌گورو، داستان زندگی یک پیشخدمت انگلیسی به نام استیونز را روایت می‌کند که در دل دگرگونی‌های قرن بیستم، به گذشته‌اش بازمی‌گردد تا معنا و پیامدهای انتخاب‌هایش را بازبینی کند. داستان با نثری آرام و دقیق، ما را به سفری درونی می‌برد؛ سفری که از خلال خاطرات پراکنده استیونز، پرده از زندگی‌ای برمی‌دارد که در ظاهر وفاداری و وقار است اما در عمق، حسرت و انکار را پنهان کرده.
این کتاب مناسب کسانی‌ست که به رمان‌های شخصیت‌محور علاقه دارند، افرادی که از خواندن داستان‌هایی درباره‌ی انتخاب‌های انسانی، اخلاق، زمان و حسرت لذت می‌برند. برای خواننده‌ای که صبوری و دقت را در مطالعه به خرج می‌دهد، *بازمانده روز* پاداشی عمیق دارد؛ پاداشی از جنس شناخت خود و انسان بودن.
کازوئو ایشی‌گورو، نویسنده‌ی بریتانیایی ژاپنی‌تبار، برنده‌ی نوبل ادبیات ۲۰۱۷ است و آثارش اغلب به بررسی حافظه، مسئولیت‌پذیری و گذر زمان می‌پردازد. او با نثری موجز و در عین حال احساسی، به زوایای پنهان روان آدمی سرک می‌کشد و تصویرهایی ماندگار خلق می‌کند.
برای من، خواندن این کتاب تجربه‌ای تأمل‌برانگیز و تکان‌دهنده بود. شباهت‌هایی که در عملکرد استیونز با برخی وجوه زندگی خودم دیدم، ابتدا حس همذات‌پنداری عمیقی در من ایجاد کرد. در آغاز، کاملاً با او همراه شدم و تصمیماتش را درک کردم. اما هرچه در روایت پیش رفتم و از بیرون و با فاصله بیشتری به زندگی‌اش نگاه کردم، جنبه‌های تلخ و ترسناک کتمان و خودفریبی استیونز آشکارتر شد. پایان کتاب به‌شدت مرا شوکه کرد و با خودم فکر کردم، من چقدر خودم را سال‌های زندگی، کتمان کردم؟
من این کتاب را با ترجمهٔ بی‌نظیر نجف دریابندری که توسط نشر کارنامه مطالعه کردم.