یادداشت

        اگر بخواهم هر یک آثار علامحسین ساعدی را با «عزاداران بیل» او مقایسه کنم، همه‌شان کم می‌آورند. تعجبی هم ندارد. قرار نیست یک نویسنده همه‌ی آثارش را به جان مخاطبش بنشاند. 
ترس و لرز تمثیل است از آدم‌های منفعل و شوربخت که تن به رضا داده‌اند، به هرچیزی که بر سرشان بیاید. 
ممکن است، میزان انفعال جاری از ابتدا تا انتهاب کتاب، عصبانی‌کننده باشد. اما شاید هم تکانی باشد به شانه‌مان برای هر حرکتی.