بریده‌های کتاب زن و بازیابی هویت حقیقی: گزیده بیانات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی) رهبر معظم انقلاب اسلامی

چه ستم‌هایی که در حقّ زن روا داشته شده و اسمش ستم است، و چه ستم‌هایی که اسمش هم ستم نیست، امّا در حقیقت ستم است؛ مثل همین سوق دادن به تجمّل و مصرف گرایی و آرایش‌های بیهوده و مخارج سنگین و تبدیل شدن به یک وسیله ی مصرف. این، ستم بزرگی بر زن است. شاید بشود گفت که هیچ ظلمی بالاتر از این نیست؛ زیرا که او را بکلّی از آرمان‌ها و اهداف تکاملی خودش غافل و منصرف می‌کند و به چیزهای خیلی کوچک و حقیر سرگرم می‌نماید.

اسلام از آن مردی که به زن ظلم کند، متنفّر و بیزار است. پیغمبرِ خدا، مردی را که به زن یا دختر خودش ظلم کند، زشت می‌شمارد. چون زن از لحاظ جسمی ضعیفتر است، آیا این مجوّز می‌شود که مرد با تکیه بر قدرت جسمانی به او ظلم کند؟!

فرهنگ غرب، فرهنگ برنامه ریزی برای فساد انسان است، فرهنگ دشمنی و بغض با ارزش‌ها و درخشندگی‌ها و فضیلت‌های انسانی است، فرهنگی است که همچون ابزار در اختیار خداوندان زور و زر و امپراتوران قدرت است. با این فرهنگ، درصددند نسل بنی آدم را از همه ی فضایل انسانی تهی دست کنند و انسان‌ها را به موجودات فاسد و مطیع و تسلیم و غافل از یاد خدا و معنویّت تبدیل کنند. منافع آن ها، جز از طریق گسترش این فرهنگ تأمین نمی شود. این فرهنگ، برهنگی و اختلاط و امتزاج بی قید و شرط زن و مرد با هم است که یکی از پایه‌های اصلی فرهنگ غربی می‌باشد و از روز اوّل، برای فساد انسان‌ها و خروج انسانیت از دایره ی فضایل انسانی بنیانگذاری شد. آن‌ها که دلشان برای انسانیت نسوخته است.

اسلام به معنای واقعی زن را تکریم کرده است. اگر روی نقش مادر و حرمت مادر در درون خانواده تکیه می‌کند، یا روی نقش زن و تأثیر زن و حقوق زن و وظایف و محدودیت‌های زن در داخل خانواده تکیه می‌کند، به هیچ وجه به معنای این نیست که زن را از شرکت در مسائل اجتماعی و دخالت در مبارزات و فعّالیت‌های عمومی مردم منع کند.

مثل همین سوق دادن به تجمّل و مصرف گرایی و آرایش‌های بیهوده و مخارج سنگین و تبدیل شدن به یک وسیله ی مصرف. این، ستم بزرگی بر زن است. شاید بشود گفت که هیچ ظلمی بالاتر از این نیست؛ زیرا که او را بکلّی از آرمان‌ها و اهداف تکاملی خودش غافل ومنصرف می‌کند و به چیزهای خیلی کوچک و حقیر سرگرم می‌نماید.

بروید به جوامع امریکایی نگاه کنید! خواهید دید که در آن جا زن تحقیر می‌شود. زنِ خانواده، از طرف شوهر تحقیر می‌شود. مادرِ خانواده، از طرف فرزندان تحقیر می‌شود. حقّ مادری، به این شکلی که در مراکز اسلامی هست، در آن جا معنا ندارد.

اسلام می‌خواهد که رشد فکری و علمی و اجتماعی و سیاسی و - بالاتر از همه - فضیلتی و معنوی زنان، به حدّ اعلی برسد و وجودشان برای جامعه و خانواده ی بشری - به عنوان یک عضو - حدّ اعلای فایده و ثمره را داشته باشد. همه ی تعالیم اسلام از جمله مسأله ی حجاب، بر این اساس است.

در اسلام بیعت زن، مالکیّت زن، حضور زن در این عرصه‌های اساسی سیاسی و اجتماعی، تثبیت شده است: «اذا جائَکَ المؤمِناتُ یُبایِعْنَکَ عَلی أن لا یُشْرِکْنَ بِالله» [۱] زن‌ها می‌آمدند با پیغمبر بیعت می‌کردند. پیغمبر اسلام نفرمود که مردها بیایند بیعت کنند و به تبع آن ها، هرچه که آن‌ها رأی دادند، هرچه که آن‌ها پذیرفتند، زن‌ها هم مجبور باشند قبول کنند؛ نه. گفتند زن‌ها هم بیعت می‌کنند؛ آن‌ها هم در قبول این حکومت، در قبول این نظم اجتماعی و سیاسی شرکت می‌کنند. غربی‌ها هزار و سیصد سال در این زمینه از اسلام عقبند و این ادّعاها را می‌کنند! در زمینه ی مالکیّت نیز همین طور؛ و در زمینه‌های دیگری که مربوط به مسائل اجتماعی و سیاسی است. ---------- [۱]: . سوره ی ممتحنه، آیه ی ۱۲.

عده ای بد و یا کج فهمیدند؛ یک عدّه ی مُغرض هم از این کج فهمی استفاده کردند؛ کأنه یا باید زن، مادر خوب و همسر خوبی باشد یا باید در تلاش‌ها و فعّالیت‌های اجتماعی شرکت کند؛ قضیّه این طوری نیست؛ هم باید مادر خوب و همسر خوبی باشد، هم در فعّالیت اجتماعی شرکت کند. فاطمه ی زهرا (سلام الله علیها) مظهر چنین جمعی است؛ جمع بین شؤون مختلف.

کسانی که با ادبیّات اروپایی، با شعر اروپایی، با رمان و داستان و نمایشنامه‌های اروپایی آشنا هستند، می‌دانند که در چشم فرهنگ اروپایی، از دوران قرون وسطی و بعد از آن تا اواسط قرن فعلی، زن موجود درجه ی دوم بوده است! هر چه بر خلاف این ادّعا کنند، خلاف می‌گویند.

اسیر تجمّلات و تشریفات و چشم و هم چشمی‌ها نشوید. خودتان را در دام مسابقه ی مادّی در امر زندگی نیندازید. هیچ کس در این مسابقه، خوشبخت و کامیاب نمی شود. این ظواهرِ زرق و برق دارِ زندگی شخصی، این‌ها هیچ کدام انسان را نه خوشبخت می‌کند، نه دلشاد و راضی می‌کند. اصلاً انسان هرچه گیرش می‌آید، باز چیز بیش تری را می‌خواهد. در حسرت یک چیز بهتری است. در شرع مقدس هست: العفاف و الکفاف؛ به همان زندگی که بشود گذراند و انسان محتاج کسی نباشد و در عُسرت نباشد. این جور پیش ببرید.

این طور هم نیست که بگوییم همه جا خانم باید از آقا تبعیت کند؛ نخیر. چنین چیزی نه در اسلام داریم و نه در شرع. «الرّجالُ قَوّامونَ علی النّساء» معنایش این نیست که زن بایستی در همه ی امور تابع شوهر باشد. نه! یا مثل برخی از این اروپا ندیده‌های بدتر از اروپا و مقلّد اروپا، بگوییم که زن بایستی همه کاره باشد و مرد باید تابع باشد. نه! این هم غلط است. بالاخره دو تا شریک و دو تا رفیق هستید. یک جا مرد کوتاه بیاید، یک جا زن کوتاه بیاید. یکی این جا از سلیقه و خواست خود بگذرد، دیگری در جای دیگر، تا بتوانید با یکدیگر زندگی کنید.

زن و پیوند های روحی اخلاقیش، هرگز مورد طلب و تلاش جهان امروز نیست. این در حالی است که خدای اسلام زن را بزرگ میبیند و برای پیوند های روحی و عاطفیش تعریف و تصویری روشن دارد.

این که می‌بینید غربی‌ها در داخل کشورهای شرقی و اسلامی و آسیایی، این همه سعی می‌کنند شهوترانی و فساد را رواج دهند، برای چیست؟ یکی از علل آن همین است که می‌خواهند با این کار خانواده‌ها را متلاشی کنند تا فرهنگ این جوامع تضعیف شود و بتوانند سوار این‌ها شوند. چون تا فرهنگ یک ملّتی تضعیف نشود، کسی نمی تواند آن را مهار کند، به دهان او دهنه بزند و سوار دوش او بشود. آن چیزی که ملّت‌ها را بی دفاع کرده است و در دست اجانب اسیر می‌کند، از دست دادن هویّت فرهنگی است. این کار هم با برهم خوردن بنیان خانواده‌ها در جامعه آسان می‌شود. اسلام می‌خواهد این را حفظ کند. این خانواده را نگه دارد؛ زیرا در اسلام یکی از مهم ترین کارها برای رسیدن به این اهداف، تشکیل خانواده و سپس حفظ بنیان خانواده است.

انسان در زندگی باید این باشد که از وجود خود و موجودات پیرامونش برای تکامل معنوی ونفسانی استفاده نماید. اصلاً ما برای این به دنیا آمدیم، ما در حالی وارد دنیا می‌شویم که از خود اختیاری نداریم. کودکیم وتحت تأثیر هستیم، امّا تدریجاً عقل ما رشد می‌کند و قدرت اختیار و انتخاب پیدا می‌کنیم. این جا آن جایی است که لازم است انسان درست بیندیشد و درست انتخاب کند و بر اساس این انتخاب حرکت کند و به جلو برود. اگر انسان این فرصت را مغتنم بشمرد و از این چند صباحی که در دنیا هست خوب استفاده کند و بتواند خودش را به کمال برساند، آن روزی که از دنیا خارج می‌شود، مثل کسی است که از زندان خارج شده است و از این جا زندگی حقیقی آغاز می‌شود.

سعی تان را بگذارید بر زندگی ساده و به دور از اشرافی گری، بر زندگی ای که منطبق باشد بر زندگی متوسط مردم. نمی گویم پایین ترین مردم؛ متوسط مردم. نگاه نکنید به مسابقه مادی گری. مسابقه است. چنان که در راه بهشت خدا مسابقه است، در راه بهشت خیالی دنیا هم مسابقه است. برای تجمّلاتش، برای مقام و قدرتش، برای اسم درآوردن و معروف شدنش، مسابقه است. این مسابقه، مسابقه ناسالمی است... هر کدام که بخواهید به این مسابقه وارد شوید آن دیگری مانع شود و به عنوان یک ناصح، عمل کند.

نظر اسلام در باب خانواده و جایگاه زن در خانواده، نظر خیلی روشنی است. «المرأة سیّدة بیتها»؛ بزرگ خانه، زن خانه است؛ این از پیغمبر اکرم است. در واقع، خانواده را هم زن به وجود می‌آورد و اداره می‌کند؛ این را بدانید. آن عنصر اصلیِ تشکیل خانواده، زن است، نه مرد. زن در داخل خانواده، عزیز و مکرّم و محور مدیریت درونی خانواده است.