بریده‌ کتاب‌های رمان های کلیدی جهان

شارل سُورِل رمان رئالیستی و انتقادی را پایه ریزی می کند. و تصویری از خلقیات بخشی از جامعه ی عصر خود را به دست می دهد. قهرمانان رمان او افرادی فرومایه اند یا از اشراف بدنام. رئالیسم او جنبه ی کمیک دارد و به نمایشنامه های کمدی می ماند، و زبان مردم و زبان ادیبانه را در کنار همدیگر برای بیان مقصود به کار می گیرد.

((همان طور که جسم آدمی هنوز اسرار ناشناخته ای دارد، ما با همه ی زوایای روح بشر هنوز آشنا نیستیم، و همه ی ابعاد اندیشه و احساس انسان برای ما آشکار نیست.)) پی یر کارله دوشاملَن دو ماریوو

داستان های راهزنانِ ((در حاشیه ی مرداب))، از چنان شور و جوششی برخوردارند، که بیش از هزار سال منبع الهام راویان و داستان سرایان و نمایشنامه نویسان و فیلم سازان و آفرینندگان اُپرا بوده اند.

بعضی از منتقدان ادبی از نظر شرح و تفصیل و نقل خاطرات، و نوع ارتباط آدم های رمان با همدیگر بین ((رمان از دست رفته)) رمان معروف مارسل پروست، و سرگذشت ژن جی شباهت ها و قرابت هایی یافته اند.

مونتسکیو در ((نامه های ایرانی)) (1721)، از ایران سخن می گوید، و در واقع منظورش انتقاد از حکومت فرانسه است.

شاید اجداد رمان را در گاهواره های تمدن های باستانی، مصر و هند و چین، بتوان یافت.

رمان قرون وسطایی، از شوالیه ای تا ادیبانه،پیش از آنکه صنعت چاپ و نشر کتاب توسعه پیدا کند، و کتاب در دسترس همگان قرار گیرد، تنها مطلوب و محبوب درباریان و خواص بود. اما در قرن 16 میلادی رفته رفته رمان جای خود را در میان توده ها باز کرد.

رمان در این عصر[عصر قرون وسطی] قدیمی ترین مواد و مصالح، و از جمله ادبیات قوم سِلت را به کار می گیرد. و در نتیجه نخستین حلقه های زنجیر رمان اروپایی درست می شود.

سراسر تاریخ چین مبارزه سازندگان است با ویرانگران، و جدال تمدّن و توحّش.

نویسنده[پترونیوس] با شرح این قضایا [در رمان ساتیریکون] سیمای واقعی عصر خویش را دقیقاً نشان می دهد و جامعه ی روم قدیم را تیره و تار و بی بند و بار و تجمل پرست و شهوتران معرفی می کند.

یک بانوی نویسنده ی ژاپنی[مورازاکی شیکی بو] ، شش قرن پیش از خانم لافیت، مؤلف رمان ((شاهزاده خانم کِلِو))، نخستین زمان روانشناسانه را آفریده است.

رمان پیکارسک در اسپانیا، با ((سروانتس)) به پایان خود رسید. اما در قرن بعد عمری دوباره یافت. و ((فیلدینگ)) در انگلیس و ((لزاژ)) در فرانسه رمان هایی به این سبک و سیاق نوشتند.

[سروانتس] با بعضی از نویسندگان و ادیبان زمان خود بحث ها و مجادلاتی داشت، که از همه معروفتر بحث و جدال او لُوپ دووِگا بود_و دومین قسمت دن کیشوت پاسخ اوست به نظریات لوپ دووِگا.

رزم آوران جنگ های صلیبی دروازه های مغرب زمین را به روی امواج داستان ها و روایات شرقی می گشایند، و این امواج که از یونان و مصر و ایران و هند بر می خیزد، به سراسر مغرب زمین سرازیر می شود.

((در حاشیه ی مرداب)) غالباً جنبه های رزمی و قهرمانی پیدا می کند، حماسه و افسانه های پهلوانی در چین تقریباً وجود ندارد.

[پترونیوس] سرانجام به توطئه علیه امپراطوری[روم] متهم شد، و در سال 66 میلادی خودکشی کرد.

دانیل دِفُو بازرگان بود و صنعتگر ماهی و مأمور اطلاعات، چند بار به زندان افتاد، و تا پای چوبه دار نیز رفت.

رابینسون کروزوئه در عین حال که راهنمای نوعی کاپیتالیسم(سرمایه داری) و استعمار است، کتابی است فلسفی و تا حدّی عرفانی.

رمان در چین، که همزمان با تئاتر آفریده شد، همانند تئاتر از اعماق فرهنگ مردم چین برآمده بود.

فردریکو فلینی سینماگر نامدار ایتالیایی، که بر اساس اقتباسی از این رمان [ساتیریکون] فیلمی ساخته است، می گوید:((فیلمی درباره ی دنیای قدیم ساخته ام، که در حقیقت داستان دنیای امروز ماست!))