بریده‌های کتاب دل تاریکی

چطور می‌توانید در تصور بیاورید که آدمیزاده را پاهای از سلسله رسته‌اش تا کدام عرصه از عرصه‌های دوران‌های بدوی می‌کشاند؟ آن‌هم از مسیر تنهایی - تنهایی مطلقی که از وجود پاسبان خالی است - از مسیر سکوت - سکوت مطلقی که صدای هشداردهنده همسایه مهربانی که زبان حال افکار عمومی است به گوش نمی‌رسد.

من با مرگ کشتی گرفته‌ام.[...] گود آن عرصه خاکستری نامحسوسی است. نه چیزی زیر پاست، نه چیزی دوروبر، نه تماشاگری، نه هلهله‌ای، نه افتخاری، نه آرزوی بزرگ پیروزی، نه ترس بزرگ شکست. فضای آن هم فضای ناسالمی است که از شور و هیجان تهی و از دودلی آکنده است و آدم نه چندان اعتقادی به حق خودش دارد و نه به حق حریفش. اگر حکمت غایی چنین بوده باشد، آن وقت زندگی معمایی است بسی بزرگتر از آنچه ما خیال می‌کنیم.

کار را خوش ندارم - هیچ‌کس خوش ندارد - منتها چیزی در کار هست که خوش دارم، - فرصت برای شناختن خویش. واقعیت وجود آدم، برای خودش، نه برای دیگران - چیزی که دیگران هرگز نمی‌توانند بدانند.

ما آوارگانی بودیم بر روی زمینی ماقبل تاریخی، زمینی که شکل و شمایل سیاره‌ای ناشناخته‌ای را داشت. اگر می‌خواستیم، می‌توانستیم خودمان را به صورت نخستین آدم‌هایی در تصور بیاوریم که وارث مرده‌ریگ نفرین گشته‌ای شده‌اند و به قیمت عذاب سخت و رنج فراوان به دستشان می‌رسد.

تنها چیزی که برای فتح لازم است، قدرت حیوانی است. کسی هم که چنین قدرتی داشته باشد، جای نازیدن ندارد، چون قدرتش عارضه‌ای است که از ضعف دیگران ناشی شده است.