بریده‌های کتاب لغت موران

همه چیزها بسنخ خود مُنجذب باشد. نبینید که کلوخی را از مرکز زمین بجلنب محیط اندازند، چون اصل او سفلیست و قاعدهٔ «کل شیء یرجع الی أصله» ممهّدست، بعاقبت کلوخ بزیر آید.

موران را معلوم گشت که از زمین نیست، چون از هوا بود با هوا رفت.

گفت لحظه‌ای صبر کنید تا میل او از کدام جانب باشد که هرکسی را از جهت اصل خود کششی بود و بلحوق معدن و منبع خویش شوقی دارد.

هرچه بظلمت محض کشد اصلش هم از آنست.

هرکه روشنی جوید هم از عالم روشنایی است.

و بزرگان از جمله حجب عقل، هوا را و مکانرا و جسم را شمرند.

«هرچه مانع خیر است بد است و هرچه حجاب راهست کفر مردان است، راضی شدن از نفس بدان‌چه او را از دست دهد، و با او ساختن در طریق سلوک عجز است، و به‌ خود شاد بودن تبه است، واگر نیز بهر حق باشد به‌کلی روی به‌حق آوردن خلاص است.»

و حسین حلاج در حق مصطفی می‌گوید «غمض العین عن العین» و دیگری می‌گوید «الصوفی وراء الکونین و فوق العالمین». و همه متفق‌اند تا حجاب برنخیزد شهود حاصل نشود و این گوهر که در محل شهود می‌آید، مخلوق و حادث است.

طریق آنست که چون ملک سلیمان در آشیان ما نگنجد، ما بترک آشیان بگوییم و بنزدیک ملک رویم، و اگر نه ملاقات میسر نشود.