بریده‌های کتاب متون عرفانی به زبان فارسی: از ابتدا تا قرن ششم

خداوندا! سگی چند قدم بر اثر دوستان تو زد، او را در کار ایشان کردی ؛ من نیز دعوی دوستی دوستان تو میکنم و خود را بر فتراک ایشان می‌بندم و مشتغل سخن ایشان میشوم و باز می‌رسانم. اِنّکَ ولیّ الاجابَة براستی که تو صاحب مقام اجابت دعا هستی...

ایشان (محبان خدا) بر روی زمین به غرور و خودپسندی راه نمی روند، بلکه بر مردمان سهل و سبک و با اغماض و کرامت می گذرند، و اگر جاهلی با ایشان عتاب و خطابی کرد گویند درود خداوند بر شما باد ، خدا ایشان را دوست می دارد و ایشان خدا را دوست می دارند، و از هر که یاد کنند به خوبی و نیکویی باشد، و قرض نیکو دهند نیازمندان را بی چشمداشت، و از شفقت و مهربانی که در دل نسبت به مردمان دارند آنها را به هر چه معروف و پسندیده است فرا می‌خوانند و از هر چه ناموزون و ناهنجار است برحذر می دارند .

گبری را گفتند« مسلمان شو» . گفت: اگر مسلمانی این است که بایزید می کند من طاقت آن ندارم و اگر این است که شما میکنید بدین هیچ احتیاج ندارم.

خداوندا ، اگر تورا از بیم دوزخ می پرستم در دوزخم بسوزان، و اگر به امید بهشت می پرستم ، بهشت بر من حرام گردان؛ و اگر برای تو ، تورا می پرستم ، جمال باقی از من دریغ مدار. عطار ، تذکرة الاولیا

چهل سال روی به خلق آوردم و ایشان را به حق خواندم و کس اجابت نکرد. روی از ایشان بگردانیدم و به حضرت رفتم، همه را پیش از خود آنجا دیدم. ( یعنی عنایت حق، در حق خلق بیش از عنایت خود دیدم ، آنچه می خواستم ، حق تعالی به یک عنایت آن همه را پیش از من به خود رسانید ) عطار ، تذکرةالاولیا

بی زحمت خلق، به مدد حق، به حق رسیدم.

« مازارنی فی النوم الا خیالکم » جز خیال تو، ای دوست ، در خواب من نیامد. غرض ز مسجد و میخانه ام وصال شما است جز این خیال ندارم خدا گواه من است حافظ

من متدین به دین عشق هستم و هر کجا مرکب آن مرا سوق دهد بدان سوی خواهم رفت و این است دین و ایمان من.

درویشی نه همین به نماز و روزه است و احیای شب، این جمله اسباب بنده است. درویشی نرنجیدن و نرنجاندن است. اگر این یافتی، حاصل کردی.

سودای عشق از زیرکی جهان بهتر ارزد، و دیوانگی عشق بر همه عقلها افزون آید. هر که عشق ندارد ، مجنون و بی حاصل است . هر که عاشق نیست خودبین و پر کین باشد، و خود رای بود؛ عاشقی بی خودی و بی راهی باشد.

جرم منصور ( حلّاج) در حقیقت این بود که به حاکمان وقت می گفت حق با شما نیست حق با من است . من بر حقم و شما بر باطل . گفت آن یار کز او گشت سر دار بلند جرمش آن بود که اسرار هویدا می کرد ( حافظ) چون شد آن حلاج بر دار آن زمان جز اناالحق می نرفتش بر زبان چون زبان او همی نشناختند چار دست و پای او انداختند (عطار، منطق الطیر) روزی که اناالحق به زبان می آورد / منصور کجا بود ؟ خدا بود خدا ( ابو سعید ابوالخیر ، رباعیات) ( منظور این است آنکه در من اناالحق می گوید همان حق است و منصوری در کار نیست)

همانا که ما میدانیم که دل تو از آن سخنانی که میگویند، به درد آمده است. و لقد نعلم انک یضیق صدرک بما یقولون

طالبان نور ، نور بینند.