بریده‌ای از کتاب مشروطه ی ایرانی اثر ماشاء الله آجودانی

این از شگفتی های تاریخ است که در قضاوتهای خود به نقش تاریخی تأثیرگذار افراد در جریان تاریخ و در جهت تکامل تاریخ اهمیت میدهد نه به خصوصیات فردی و شخصی انسانها. گرچه حساب این نوع خصوصیات فردی و شخصی را هم جداگانه نگاه می دارد، اما تاریخ معلم اخلاق نیست. از این منظر دیدگاه آن تحول و تکامل است. از همین دیدگاه است که تفاوت نقش تأثیر گذار و تاریخی بهبهانی رشوه خوار، اهل زد و بند و با آلودگیهای اخلاقی، در قیاس با نقش تاریخی سید محمد طباطبایی سلیم النفس پاکدامن و وارسته از زمین تا آسمان است. تاریخ در قضاوت خود بهبهانی را بر میکشد و حتی مخالفانش را وامی دارد تا بر نقش تأثیرگذار و زحمات درخشان او ارج نهند...