بریده‌ای از کتاب نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران: مروری بر روشنفکری در غرب، پیدایی روشنفکری در ایران و نسل اول روشنفکری مشروطه اثر شهریار زرشناس

در این دوره[دهه های پایانی سلطنت ناصر الدین شاه] است که روشنفکری چون میرزا حسین خان سپهسالار، دلّال واگذاری امتیاز بسیار خائنانه رویتر به انگلیسی ها می گردد و میرزا ملکم خان (پدر جریان روشنفکری ایران)، امتیاز استعماری((لاتاری)) را به نفع خود به دست می آورد و امین السلطان متجدّد مآب، امتیاز ((بانک شاهنشاهی)) و ((حق انحصاری کشتیرانی در رودخانه کارون)) را به انگلیسی ها واگذار می کند.