بریده‌ای از کتاب ده گفتار اثر مرتضی مطهری

وظیفه دایره حسبه منحصر به این کارها نبود. بسیاری از کارها را که امروز وظیفه شهربانی شمرده می‌شود آن روز محتسبین انجام می‌دادند. مثلاً آنها بودند که‏ با روزه‌خواری و می‌خوارگی و تظاهر و تجاهر به فسق مبارزه می‌کردند. بسیاری از کارها و وظایف آن روز محتسبین، امروز بکلی به زمین مانده است و هیچ کس انجام نمی‌دهد مثل نظارت بر مساجد و منابر که مثلاً واعظ حدیث دروغی نخواند، مردم را به بدعتی دعوت نکند، یا خودآرایی در منبر نکند و نخواهد از زنان دلربایی کند. این کارها چون وظیفه سازمان روحانیت است و مستقیماً ربطی به کارهای حکومت و دولت ندارد بکلی متروک و زمین مانده است. غرض این است که آن طوری که جرجی زیدان می‌گوید که دایره احتساب همان کارهایی که شهرداری‌های امروز انجام می‌دهند انجام می‌داده درست نیست؛ دایره احتساب چون اساس و ریشه‌‏اش همان اصل مقدس امر به معروف و نهی از منکر بوده اختصاص به عملیات شهرداری نداشته است.