بریده‌ای از کتاب از بحران تا فروپاشی: کندوکاوی در ماندگاری یا آسیب پذیری نظام های سیاسی اثر حسین بشیریه

تجربه مراکش در سال ۲۰۱۱ با آنچه در نظریه گذار به مردم‌سالاری توصیف می‌شود، بسیار نزدیک بوده است. گذار آرام هنگامی روی می‌دهد که از یک‌سو دولت نتواند و یا نخواهد جنبش اعتراضی را یکسره سرکوب کند، و از سوی دیگر بخشی از گروه‌های معارض آمادگی گفت‌و‌گو و سازش با رژیم را داشته باشند. در این فرایند جناح‌های میانه‌رو در درون حکومت فضای سیاسی را باز می‌کنند تا به منظور پیشگیری از فروپاشی و تغییر رژیم، گروه‌های میانه‌رو در بین مخالفان به عرصه قدرت راه یابند. مسئله اصلی توانمندی گروه‌های مخالف میانه‌رو نسبت به گروه‌های تندرو و هوادار تغییر رژیم است. درمورد تونس، مصر و لیبی، ضعف پایگاه اجتماعی مخالفان میانه‌رو و غلبه گفتمانی گروه‌های خواهان تغییر رژیم بر جنبش اعتراضی، امکان گذار آرام را منتفی ساخت.