بریده‌ای از کتاب ولتر، آن گونه که بود: نگاهی کوتاه بر زندگی و زمانه و آرای فرانسواماری آروئه ولتر اثر شهریار زرشناس

موفقیت نمایش ادیپ، موقعیت ولتر را دگرگون کرد. ولتر به شاعر و نویسنده ای محبوب و مشهور بدل شده بود. زندگی ولتر از آن پس عبارت بود از نگارش آثار مختلف و متعدد، کار بی وقفه در جهتِ مبارزه با دین و آرمان های معنوی، و ترویج وجوه مختلف جهان بینی روشنگری از منظر مشهورات لیبرالی؛ و به موازات آن رفت و آمد با شاهان و دولتمردان متنفذ و درباریِ اروپایی و فرانسوی، و برقراری روابط متعدد نامشروع با زنان بیوه و حتی زنان متأهل خانواده های آریستوکرات و بورژوا، و سرمایه اندوزی مستمر از راه شرکت در معاملات مشکوک و زدوبندهای مالی و خلاصه مجموعه ای از فعالیت های فکری ،فرهنگی ،اخلاقی ،مالی و سیاسی دین ستیزانه و اخلاق گریزانه و آمیخته با انواع صور شارلاتانیسم که وجهی زشت و شیطانی به زندگی و شخصیت او بخشیده است. ولتر بارها دروغ میگوید عهد میبندد و عهد می شکند بی پروا و فارغ از هر قید و تعهدی با زنان رابطه های غیر اخلاقی برقرار می کند و از آغوش یکی به آغوش دیگری میرود. به مقدسات و باورهای دینی اهانت میکند و از راه قلم و انتشار آثار مختلف و برخی تحرکات اجتماعی دیگر اغراض روشن فکری و لیبرالی را دنبال می کند به فراماسونری میپیوندد و از حدود پنجاه سالگی به بعد به نویسنده ،شاعر و روشن فکر معروف و منتقد و قدرتمندی در فرانسه و اروپا بدل میگردد روشن فکری که معشوقه های متنفذ آریستوکرات و حامیانی چون مادام دو پمپادور دارد، و با لویی پانزدهم معاشرت مستمر دارد و دوست فردریک، شاه پروس است و در انگلستان بزرگان(( حزب ویگ)) (لیبرالها) و ((حزب توری)) (محافظه کاران) او را میشناسند و می ستایند و خود به یک سرمایه دار و تاجر و دلال کلانِ مالی بدل شده است. این ولتر، نویسنده و روشن فکری لیبرال است که زندگی و افکار و آثار او تبلور و تجسم مؤلفه هایِ اصلیِ وجه غالب جهان بینی روشنگری است و در مقام یک روشن فکر لیبرال مروج جهان بینی ظلمانی روشنگری، روحی شیطانی دارد و عبارات سنت بوو و ((دومستر)) که به ترتیب درباره ولتر گفته بودند:(( شیطان در کالبد او رفته بود)) و ((ولتر کسی است که تمام نیروهای جهنمی در اختیار او بوده)) به راستی حکایتگر حقیقت وجود اوست.