کتاب تاریخ تمدن و ملک مهدوی را میتوان نگاهی جدید به تاریخ دانست. نگاهی که برگرفته از دیدگاه خداباورانه باشد. دیدگاهی که خدا را مبدأ جهان میداند و زمان و حرکت گیتی را متصل به اراده خدا میداند. لذا نگاه به تاریخ با این زاویه نگاهی سلسله وار از تقابل جریان خداباور و جریان غیرخدایی دانست که به حق و باطل معروف است.
حال ادبیات این نوع خوانش تاریخ نیز تفاوت دارد و نگاه به تاریخ را با تمدن ها و سیر تطور آن ها میبیند. در این جایگاه مُلک معنا پیدا میکند.
نگاه پژوهش محورانه به تاریخ و نقادانه به تاریخ ذکر شده به صورت عمومی، زاویه جدید و جالب توجهی برای انسان باز میکند که ذکر نشانه های تاریخی به جهت اثبات مدعا از نقاط قوت این نوشتار بوده و البته جاهایی نیز میتواند نقد را به آن وارد دانست.