رنج را کرانه پدید نیست، اما شاعر می‌اندیشد آیا تمامی آفرینش نیز بدین گونه نیست؟ حتی حکمت که از ازل وجود داشته، دارای عمقی بیش از اعماق پدیده‌های رازگونه‌ای که وی سرمنشأ تمامی آن‌هاست، می‌باشد. راه‌حلی قابل قبول در مورد این سرگذشت دردناک به دست نداریم و آن خود نیز رازی است.

ایوب اگر از خداوند به خود خداوند روی می‌آورد، این فقط به این معنا می‌تواند باشد که در بن اندیشه‌های وی دوگانگی و ثنویتی مبنی بر مفهوم خداوند یا لااقل دو مفهوم محتوم و جزمی که به نظرش هم متناقض می‌آید، وجود دارد و آن تناقض میان خداوند قاهر و خداوند بخشنده مهربان است.

چه بسا بردباری‌ها که زاده‌ی تردستی، تخدیر و گریز از برخورد با رنج، تجربه‌ی نجات و خداوند است. این روی گرداندنی تیره و تار و محیلانه از شرایط آدمی است. حقارت‌های مبتذلِ محاسبه‌شده‌ای است به این خیال که سرنوشت از بالای سر آدمی گذشته و به هیچ جا بند نیست، حرکاتی است حقیرانع و تنگ نظرانه بدین گمان باطل که حتی خداوند را مشتبه سازد.

خداوند سخنان بنده‌ی خود را که از درد به فغان درآمده است، می‌شوند و جبران می‌نماید. بدین ترتیب، کتاب ایوب نوعی تایید از سوی خداوند درباره‌ی سخنان و پرخاش‌های بسیار جسورانه‌ی آدمی درباره‌ی رنج است.