بعد از تمام کردن کتاب برای این همه شگفتی‌های آفرینش الله اکبر گفتم. بعد الحمدلله و بعد فهمیدم چقدر کوچکم در برابر خدا و عظمت او. باور کنید نمی‌شود بعد خواندن این کتاب باز هم بگویی خدایی وجود ندارد. تازه بتوانی بر زبان بیاوری دلت را می‌خواهی چه کار کنی؟ 

کتابی پرمغز را خواهید خواند. از آن کتاب‌ها که گاهی نه پیچیدگی کلمات بلکه پیچیدگی و دقت و ظرافت آفرینش هوش را از سرتان می‌برد و می‌فهمید حتی با روان‌ترین کلمات و استفاده از بهترین مفاهیم هم باز هم یک سری از چیزها را نمی‌فهمی. و همان بهتر که نفهمی تا توهم برت ندارد که من چقدر کتاب خوانده‌ام، باعث چه پیشرفت‌هایی در علم شده‌ام و چه چیزهایی ساخته‌ام و بعد نتیجه بگیری که خودم را عشق است و خدا و اطاعت از او کیلویی چند؟ 

اصلاً خلاصه‌ی کتاب را می‌خواهید بدانید؟ همان که امام عزیزمان گفت:
"باید همه ما توجه داشته باشیم به اینکه ما خودمان چیزی نیستیم، هرچه هست اوست." 

🔵نکات مثبت کتاب
۱.سعی شده به صورت روان مفاهیم توضیح داده شود.
۲.استفاده مناسب از گفته‌ها و نظرات دانشمندان مختلف مثل پاسکال، نیوتن، داروین، انیشتین و ... . 
۲.هرچند بعضی مطالب را شاید قبلاً می‌دانیم امّا نگاه توحیدی به آنها بسیار جالب است.

🔴نکات منفی کتاب
۱.دسته‌بندی مطالب کتاب به نظر می‌توانست بهتر انجام گیرد.
۲.ممکن است در قسمت‌هایی از کتاب به دلیل تخصصی بودن، مطالب  کتاب را کند جلو ببرید.
۳.در مقایسه با الان که علم بسیار نسبت به گذشته پیشرفت کرده، بعضی مطالب کتاب ممکن است برای شما پیش‌‌پا‌‌افتاده به نظر برسد. البته که این را نمی‌توان نکته منفی در نظر گرفت، چون کتاب متناسب با آن زمان نوشته شده است. 

💠موضوعات اصلی کتاب
راستش را بخواهید کتاب از موضوعات زیادی حرف می‌زند امّا این کلیدواژه‌ها موضوعات اصلی کتاب هستند:
توحید 
شگفتی‌های جهان آفرینش
شبهه تعارض علم با دین  
نقد مادی‌ها(ماتریالیست‌ها) 

💠خلاصه‌‌ای از مطالب کتاب 
هر انسانی بنا بر فطرتش در جست‌وجوی کمال است حتی کسی که خودکشی می‌کند یا به لذت‌های زودگذر مثل مواد مخدر و مشروبات الکلی پناه می‌برد. فقط  این افراد که مثال زدیم، مسیر را اشتباهی می‌روند. 
انواع کمال: 
۱.فردی: 
الف)کمال فکری 

ب)کمال اخلاقی: شامل غرایز حیاتی و روحیات عالی انسانی
غرایز حیاتی: مثل شهوت، غضب، ترس، علاقه به خود و زن و فرزند و ... . افراط و تفریط در این قسمت، سبب بدبختی انسان می‌شود و باید اعتدلال رعایت شود.
روحیات عالی انسانی: مثل عدالت، حق‌دوستی، وظیفه‌شناسی و ... . این صفات حد و اندازه معینی ندارند و هر چه قدر زیادتر باشد، باعث کمال بیشتر انسان خواهد بود. 
بیشتر دستورات دینی در جهت تعدیل غرایز و پرورش روحیات عالی انسانی است. 

ج)کمال عملی: ناشی از کمال اخلاقی است. 

۲.اجتماعی: ایمان و دین رکن اساسی برای تکامل اجتماع علاوه بر فرد است. 

فرق عادت و فطرت:  
عادات و رسوم متغیر و ناپایدار هستند امّا امور فطری چون از سرچشمه پایدار و تغییرناپذیر خداوند جوشیده، گذشت زمان، طول تاریخ، اختلاف ملل و جوامع عالم، کمتر می‌تواند آن را تغییر دهد.  مسائلی مثل محیط، تربیت و تبلیغات فاسد باعث کمرنگ شدن امور فطری به طور موقت می‌شود ولی با تغییر عوامل ذکر شده، فطرت حکومت اولیه خود را دوباره شروع می‌کند. 

فطری بودن حس خداپرستی در انسان‌ها:
  وجود حس خداپرستی در انسان‌ها در طول تاریخ نشان می‌دهد که این حس فطری است که گاهی می‌بینیم بعضی افراد براساس شناخت نادرست، به بت‌پرستی، ماه و خورشید پرستی و آتش‌پرستی و ... روی می‌آوردند. انبیاء آمدند تا هم قابلیت عبادت را از بت، ماه، خورشید، ستاره و ... نفی کنند و هم ربوبیت خداوند و مبدأ حقیقی را اثبات کنند. 

تاریخچه مادی‌گری 

روشن‌ترین دلایل توحید:
۱.برهان نظم: نظم در عالم مثل خورشید، ماه و طلوع و غروب آنها، کسوف و خسوف، رفت‌وآمد شب‌و‌روز، فصل‌ها، منظومه شمسی،  موجودات زنده‌ای که کوچک هستند و با چشم عادی می‌توان آنها را دید مثل مورچه، جانداران بسیار ریزی که با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند مثل باکتری‌ها و ویروس‌ها، موجوداتی که با میکروسکوپ‌های بسیار قدرتمند می‌توان آنها را دید مثل مولکول‌ها و اتم‌ها، دستگاه گوارش، دستگاه گردش خون، دستگاه تنفس،  دستگاه عصبی، دستگاه تناسلی و ... .
۲.آنکه هستی از خدا دارد: واجب‌الوجود بودن خداوند و باطل بودن تسلسل(توالی بی‌پایان علل)
۳.اعجاز(معجزه) 

۷ مورد از مهم‌ترین ایرادهای مادی‌ها(با مثال‌های متنوع این بخش به خوبی توضیح داده شده) 
چرا گروهی از آنها به خدا ایمان ندارند؟
چگونه به خدای نادیده ایمان بیاوریم؟
آیا با وجود علل طبیعی به خدا نیاز داریم؟
یا خدا یا علل طبیعی!
بی‌نظمی‌ها، آفات و بلاها انسان را به الحاد می کشاند!
نظم از بی‌نظمی سرچشمه می‌گیرد!
آیا ممکن است چیزی از عدم به وجود بیاید؟