معرفی کتاب پنج رساله تاریخی حافظ ابرو اثر محسن فاتحی

پنج رساله تاریخی حافظ ابرو

پنج رساله تاریخی حافظ ابرو

محسن فاتحی و 1 نفر دیگر
5.0
1 نفر |
1 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

0

خوانده‌ام

1

خواهم خواند

0

ناشر
عینک
شابک
9786229067840
تعداد صفحات
158
تاریخ انتشار
1402/10/10

توضیحات

        حافظ ابرو تاریخ نویس پرکاری است. پرکاری او البته دلایل زیادی دارد؛ هم مربوط به خدمت در دیوان امیر تیمور و شاهرخ میرزا است؛ یعنی شغل رسمی او چنین حجم از کار را ایجاب میکرد و هم مربوط به کنجکاوی و میل فراوان به ثبت وقایع است که در او موج میزد. حضور در سفر و حضر همراه با جنگجویان تیموری از شرق تا غرب ممالکی که آنان روفتند نگاه تیزبین و دقیق او را صیقل میزد.
میدانیم که او کتاب جغرافیا را در سال 817 ه.ق به خواست و پیشنهاد شاهرخ تیموری آغاز کرد و کار عظیم مجمع التواریخ سلطانیه را به خواست شاهزاده بایسنغر میرزا، پسر فرهنگ دوست شاهرخ، در سال 826 ه.ق دست گرفت و تمام کرد؛ کتابی که ربع چهارم آن زبدۀالتواریخ نام دارد. کتابهای ذیل جامع التواریخ رشیدی، ذیل ظفرنامه شامی، تاریخ سلاطین کرت، … بخشی از میراث گرانقدر این تاریخنگار و تاریخنویس بزرگ عهد تیموری است. او در هر کدام ازین کتابها سراغ نقاط کور و تاریک تاریخ رفت و کوشید روشنایی بر آن بیندازد.
اما به نظر میرسد در یک چیز با بقیه آثار او تمایز دارد، و آن قلم زنیهای نخستین اوست در این «پنج رساله » رسالات برای جهشهای بلندتری که چند سال بعد برداشت و در کتابهای معروفش فرود نشست. از برای همین است که بخش بزرگی از متن رساله ها با دیگر آثار او همپوشانی دارد و با جرح و تعدیلهای جزئی در صحنۀ بزرگتری از تابلوی نقاشی روزگار امیر تیمور پدیدار میشود. خط و ربط نخستین قلمزدنهای زبدۀ التواریخ،کتابخانه های دنیا جمع کرده و بهم چسبانده و نام پنج رساله تاریخی بر آن گذاشته است بلکه این رسالات اوراق و مسوده های روزگاری است که تو مشغول کار رسمی نبوده است. آنها را قلمی کرده، بیاض نوشته اند. در دیوانجایی ثبت و ضبط شده، و بعدها با تغییراتی که خودش کم و زیاد در آنها اعمال کرده است جزوی از کتب معروف او شده اند.
      

بریدۀ کتاب‌های مرتبط به پنج رساله تاریخی حافظ ابرو

نمایش همه

یادداشت‌ها

سامان

سامان

دیروز

          آشنایی با نویسنده و کتاب

آقای شهاب الدین لطف الله حافظ ابرو مورخ و جغرافیا نویس قرن هشتم و نهم هجری است. او در سال 752 ه.ق در روستای بهدادین خواف به دنیا آمد و در سال 833 ه.ق درگذشت. آثار مهم او عبارتند از ذیل جوامع التاریخ رشیدی، ذیل ظفرنامه شامی، تاریخ سلاطین کرت و مجمع التواریخ سلطانیه.هم‌چنین کتاب جغرافیای او که از شهرت بالایی در بین آثارش برخوردار است در سال 817 ه.ق به خواست و پیشنهاد شاهرخ تیموری نوشته شد. اما کتاب حاضر یعنی پنج رساله تاریخی حافظ ابرو جزو اولین نوشته‌های حافظ ابرو به حساب میاد و نخستین قلم‌زنی‌های اوست. این پنج رساله بعدها با تغییراتی که خود جناب حافظ ابرو انجام میده تبدیل به آثار و کتب معروفش می‌شوند. پنج رساله به ترتیب عبارتند از : طغایتمورخان، امیر ولی، سربداریه، ارغونشاه و ملوک کرت که رساله کوتاه سربداریه رو هم‌چنان جزو منابع مهم پژوهشی در مورد تاریخ سربداران قلمداد می‌کنند. این کتاب در سال 1958 توسط فلیکس تاور در ضمیمه مجله‌ای در شهر پراگ منتشر شده. به گفته تاور هر پنج رساله « قدیمی‌ترین منابعی هستند که برای شناخت وقایعی که در آن هنگام روی داده‌اند به دست ما رسیده‌اند.»

محسن فاتحی

چندی پیش رمان ماخونیک اثر محسن فاتحی رو خوندم. بعد از اینکه بسیار این رمان رو پسندیدم، در مورد آقای فاتحی تحقیق و پرس‌و‌جو کردم و متوجه شدم جدا از بحث داستان نویسی، ایشان علاقه و تسلط زیادی به نثر کهن دارند و چند کتاب از جمله کتاب حاضر رو به عنوان مصحح گردآوری کردند. در این کتاب که توسط نشر عینک و ذیل مجموعه‌ی کتاب‌های کمیاب و تاریخی این نشر و به کوشش محسن فاتحی چاپ شده، فاتحی اصلاحاتی در سرهم نویسی کلمات انجام داده که توضیحات کاملش در مقدمه‌ای که ایشون بر این کتاب نوشته آمده.کتاب در پانویس‌های زیاد خودش هم توضیحات در مورد اشخاص، اتفاقات و موارد دیگه رو داره و هم معنی برخی لغات رو آورده. علاوه بر این در انتهای کتاب واژگان سخت کتاب رو با معنی گردآوری و از این جهت کار راحت شده.

چرا خوندم؟

مدت‌هاست که در ذهنم بود وارد دنیای نثر کهن بشم و همیشه خودم رو بابت این غفلت و اهمال مورد شماتت قرار می‌دادم.تصمیم گرفتم در سال 404 چند کتاب با این مدل نثر که ترجیحا کم حجم باشند بخونم و اصطلاحا تو این زمینه مطالعاتی به صورت جدی‌تر کمی آشنا بشم و اگر عمری باشه(که امید نباشه) در سال 405 شروع به خوندن تاریخ بیهقی کنم تا به یکی از بزرگ‌ترین حسرت‌های مطالعاتی‌ام خاتمه بدم. این کتاب همون چیزی بود که می‌خواستم .با اینکه سخت بود اما شیرینی خودش رو داشت. ابدا این سختی دافعه نداشت که برعکس جاذبه زیادی هم داشت. فکر می‌کنم برای قدم اول پام رو جای درستی گذاشتم و انتخاب خوبی داشتم و از این بابت راضی‌ام. کتاب کلا 168 صفحه است که اگر واژگان انتهایی و اسامی آخر کتاب و مقدمه محسن فاتحی رو کسر کنیم با یک متن 120 صفحه‌ای مواجه می‌شیم که برای من بسیار خوب و مکفی بود.امیدوارم این تصمیم خوندن نثر کهن برام تبدیل به یک عادت مستمر بشه .ببینیم چی پیش میاد.
        

22