قصد نداشتم در مورد این کتاب یادداشت بنویسم، اما نمره‌ای که براش مدنظر دارم این یادداشت را ضروری می‌کند.

چرا 2 ستاره؟ چون ضعف استدلال‌ها و براهین کتاب بسیار است. البته با بسیاری از مفاهیم و ایده‌های کتاب همراهم اما نویسنده نتوانسته‌است مستدل از ادعاهای خود دفاع بکند. البته شاید بتوان این ایراد را به فضل تقدم داشتن کتاب بخشید. در برخی ایده‌ها مانند: پیش‌بینیِ شیب لغزنده دیکتاتوری و حکومت توتالیترِ در پس حکمرانی سوسیالیستی، تقدس‌زدایی از بروکرات‌ها،  بررسی هزینه‌های عدیده‌ی قوانین دولتی و... اسپنسر موضوعات مهمی را بیان کرده‌است اما خوب نتوانسته‌است از ایشان دفاع کند. برای مثال استدلال‌های میزس، که خود جای واکاوی بسیار دارد، در مفاد مشترک با این کتاب به مراتب برتر از اسپنسر بود. خلاصه این کتاب در مقام قیاس 2ستاره نسیب دارد و الا جزو آثار کلاسیک خوب برای آشنایی با لیبرالیسم می‌تواند باشد. شایان به ذکر است کتاب در سال 1884 منتشر شده‌است.
یکی از ویژگی‌های مهم دیگر کتاب مصادیق و مثال‌های زیاد آن است که به شفاف‌شدن موضوع کمک می‌کند؛بر خلاف کتاب بروکراسی میزس که در بیان مصادیق ادعاهای خود کم‌‌‌کاری کرده‌بود. البته مثال‌ها اصلا در تنقیح متن مفید نیست، اتفاقا گاها اطناب اضافی بود ارائه‌ی این مثال‌ها برای خواننده‌ای که من باشم.

در ادامه خلاصه‌ی  گزارش‌هایی که در حین مطالعه کتاب نوشته‌ام را بازنشر می‌دهم:
{پس از پایان فصل1}
                 « تازه خوبه که این ترجمه، گزیده‌ای از مقاله‌‌های کتاب اصلی است. با این حال فصل اول که اسپنسر تلاش می‌کرد مداخلات گسترده پارلمان در دوران خودش رو نقد کند ملال‌آور بود. چرا ملال‌آور؟ آخه همین امروز هم خوندن و بررسی قوانین و ابلاغیه‌های دولتی و... از کسل‌کننده‌ترین چیزهای ممکن است. آخه اینکه در سال 1871 پارلمان انگلستان قانون برای جریمه‌ی دستفروشان تصویب کرده به من چه؟
البته که استدلال کلی اسپنسر بسیار مهم و قابل تأمل است. پارلمان به علت اینکه قدرت خود را از رای مردم گرفته‌است حق ندارد با دخالت‌های گسترده‌ی خود آزادی‌های مردم را محدود کند...
خلاصه باید مدافع آزادی بود!»
{پس از پایان فصل2}
      «فصلِ "بردگی در حال ظهور" THE COMING SLAVERY را می‌توان از نخستین خوانش‌هایی دانست که آینده مداخلات دولتی را به سوسیالیسم و دولت حداکثری ختم می‌کند. یعنی مداخلات دولتی سنگ‌فرش "راه بردگی" اند. میزس در کتاب بروکراسی خود نیز این مهم را صورت‌بندی کرد. البته صورت‌بندی میزس از اسپنسر منصفانه‌تر بود و بهتر مکانیزم این مسیر لغزنده را نشان می‌دهد. شایان به ذکر است که کتاب میزس مثال‌ها و مصداق‌های کمی را ارائه می‌دهد اما کتاب اسپنسر مالامال از مصادیق مداخلات دولتی است.
تفسیر و پیش‌بینی‌های اسپنسر از آینده‌ی مداخلات دولتی و بیان این موضوع که حکومت سوسیالیستی به احتمال قوی به حکومتی توتالیتر تبدیل می‌شود برای سال 1870، درخشان اند اما، اما نقص گفته‌های اسپنسر زیاد است.
به نظر من این اثر را می‌توان جزو متون کلاسیک قابل تامل تقسیم‌بندی کرد.
اما نهایتا نظرم تا اینجای اثر این است: نه، نتوانسته‌است!»