این کتاب ویراسته یک پایان نامة تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد است. که در آن نگاه شهید آیت الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی (1307ـ1360هـ .ش) در عرصة چگونگی و ابعاد تعامل دین اسلام ـ به عنوان مجموعه ای وحیانی و ثابت ـ با یافته های دانش بشری ـ به عنوان مجموعه ای دگرگون شونده ـ واکاوی شده است. بر این اساس سیرة عملی شهید بهشتی در سه مرحله از زندگی ایشان، از تولد تا قم، از قم تا هامبورگ، از هامبورگ تا انقلاب اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. در ادامة کتاب پس از بیان مفهوم اسلام و مقتضیات زمان، دیدگاه های ایشان در این باره ارائه شده است. در پایان مفهوم دین اسلام و ویژگی ها و ابعاد آن در سیزده طبقه همچون: دین پویایی، دین آزادی، دین خداجویی، دین جامعه سازی و... شرح داده شده و عنصر عقل و کارآیی آن در اجتهاد بررسی گردیده است.