معرفی کتاب جیمز جویس همراه با بخش 17 "اولیس" اثر جان اینس مکینتاش استوارت مترجم منوچهر بدیعی

عمومیادبیات

جیمز جویس همراه با بخش 17 "اولیس"

جان اینس مکینتاش استوارت و 2 نفر دیگر

5.0

1 نفر |

4 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

خوانده‌ام

خواهم خواند

خرید از کتابفروشی‌ها

ناشر

نشر نیلوفر

شابک

9789644481932

تعداد صفحات

248

تاریخ انتشار

1395/9/13

توضیحات

        
بیش از سیصد سوال و جواب در «بخش 17 اولیس» هست که در بعضی از آن ها تا ده بیست شی جداگانه با ذکر جزئیات وصف شده است.
جی.آی.ام. استیوارت: «می گویند که جویس به این بخش از اولیس بیش از هر بخش دیگری مباهات می کرده است... این انباشت انبوه، این سکون عظیم، در جایی به ما عرضه می شود که گمان می کنیم به سوی گشودن گرههای یک افسانه راه افتادیم. از خود می پرسیم این گره گشایی کدام است؟ کوه درد کشیده است، اما موش کجاست؟»
نقل از صفحه 44 متن کتاب

زندگی نامه دهه 1950 میلادی ادبیات اسکاتلند ادبیات کلاسیک

لیست‌های مرتبط به جیمز جویس همراه با بخش 17 "اولیس"

ماهنامه‌ی شهر کتاب

1401/4/30

قرائتی نقادانه از رمان چهره مرد هنرمند در جوانی

جویس‌نامه؛ مرور چند کتاب درباره جیمز جویس و آثارش

4 کتاب

داستان زندگی جویس شرح جزئیات زندگی شخصی جیمز جویس و توصیف خلقیات او ضمن نوشتن آثارش شیوه‌ای است که چستر جی. اندرسون در نوشتن کتاب جیمز جویس (ترجمه‌ی هوشنگ رهنما، تهران: هرمس، 1387) به کار گرفته و به خواننده این امکان را داده است تا درک عمیق‌تری از آثار این نویسنده‌ی ایرلندی پیدا کند. اندرسون کتابش را با شرح خاطره‌ای از دوران کودکی جویس در شهر دوبلین و تأثیر آن بر نوشته شدن داستان «برخورد» در مجموعه‌ی دوبلینی‌ها آغاز می‌کند و در ادامه تأثیر شهرها، خیابان‌ها و ساختمان‌های محل سکونت جویس و شخصیت‌های گوناگونی چون مادر، همسر و دخترش، و حتی سیلویا بیچ و ازرا پاوند، را بر شکل‌گیری چهار کتاب مهم او ــ «اولیس»، «شب‌زنده‌داری فینیگان‌ها»، «چهره‌ی مرد هنرمند در جوانی» و «دوبلینی‌ها»ــ توضیح می‌دهد. در کنار این‌ها، استفاده از اسناد تاریخی، نامه‌ها و عکس‌ها و نقل تکه‌هایی از نوشته‌های جویس با ترجمه‌ی روان هوشنگ رهنما به واضح شدن تصویر این نویسنده مدرنیست قرن بیستمی بسیار کمک کرده است. این کتاب کامل‌ترین زندگی‌نامه‌ای است که از جویس به فارسی منتشر شده، اما اندرسون می‌گوید کتابش را با اتکا به کتاب جیمز جویس نوشته‌ی ریچارد المن نوشته است. چهره‌ی مرد هنرمند در بوته‌ی نقد چند سال پس از انتشار چهره‌ی مرد هنرمند در جوانی، کتاب دیگری با ترجمه‌ی منوچهر بدیعی منتشر می‌شود با عنوان «قرائتی نقادانه از چهره‌ی مرد هنرمند در جوانی» (دیوید سید، تهران: روزنگار، 1382). این کتاب خوانشی باختینی از رمان اول جویس به دست می‌دهد. ادعای اصلی نویسنده، که حوزه‌ی اصلی علایق حرفه‌ای‌اش ادبیات علمی-تخیلی و ادبیات جاسوسی دوران جنگ است، آن است که شخصیت اصلی رمان صدا و هویت منحصربه‌فرد خود را در ارتباط با گفتمان‌های از پیش موجود جامعه‌اش می‌یابد و حتی خصوصی‌ترین افکار او از عبارت‌ها و واژگان اطرافیانش ساخته شده است. نویسنده در ابتدا شرحی از پس‌زمینه‌ی تاریخی-فرهنگی رمان به دست می‌دهد و فعالیت و گرایش‌های جویس را در این پس‌زمینه بررسی می‌کند. سپس سیر برخورد منتقدان از نحله‌های مختلف نقد ادبی را با رمان تا پایان دهه‌ی 1980 دنبال می‌کند و در ادامه‌ی کتاب با استفاده از واژگان مکالمه‌گرایی باختین به ارتباط شخصیت اصلی رمان با گفتمان‌های غالب آن زمان می‌پردازد، یعنی گفتمان کلیسای کاتولیک و میهن‌پرستی ایرلندی. در فصل‌های بعدی، موضوعات محوری زنانگی، زبان و قدرت، و نظریه‌ی زیباشناسی استیون به همین سیاق تحلیل می‌شوند. اولیس، بخش 17 در آغاز دهه‌ی هشتاد شمسی، یعنی زمانی که تب پرسش از زمان چاپ ترجمه‌ی اولیس داغ بود، منوچهر بدیعی یک بخش از رمان را به زندگی‌نامه‌ی مختصر و مفیدی از جویس به قلم جی. آی. ام استیوارت ضمیمه کرد و در نشر نیلوفر به چاپ رساند. فصل مذکور بخش هفدهم اولیس بود که نام هومری‌اش «ایتاکا» است. مشهور است که جویس به نوشتن این فصل مباهات می‌کرد و آن را افتخاری برای خود می‌دانست. بدیعی در همان زمان در مصاحبه‌ای با علی صلح‌جو (مترجم، شماره‌ی 37) چاپ این بخش مجزا را به آزمایشی تشبیه می‌کند: «ما یک آزمایشی می‌کردیم برای اینکه ببینیم این علاقه چیه... نشستیم ببینیم کسی می‌خواند. اصلاً یک کسی بیاید بگوید این ترجمه مزخرف است. یا اصلاً بگویند این کاری که کردی مزخرف است. یک نفر، یک واکنش. یک خانمی در یک روزنامه‌ای برگشت گفت من خواندم خیلی خیلی خوب بود. خیلی علمی بود ولی من لذت نبردم و یک مقداری نفهمیدم. و این تمام شد. هیچ‌کس نیامد دنبال قبل از این فصل. یک کلمه کسی بگوید آقا این بد است. یا این را فهمیدم». کتاب بعد از چهارده سال در میانه‌ی دهه نود تجدید چاپ شده است. عصاره‌ی اولیس اما مترجم اولیس در طول همه‌ی این ‌ سال‌ها بیکار ننشست. پاییز 93 کتاب دیگری درباره‌ی اولیس در همان نشر نیلوفر منتشر می‌کند با عنوان «اولیس جویس: عصاره‌ی داستانی». منبع و مأخذ عمده‌ی مترجم در ترجمه و تدوین این کتاب سه کتاب از سه جویس‌شناس کارکشته است که هر سه استاد زبان و ادبیات انگلیسی بوده‌اند. این کتاب، برای کسانی که می‌خواهند از داستان «اولیس» سر درآورند و درگیر اشارات و تلمیحات رمان نشوند، عصاره‌ای داستانی از هر بخش فراهم می‌آورد. در پایان مقدمه‌ی کتاب، مترجم کهنه‌کار می‌نویسد: «مترجم ده سال پیش در گفت‌وگویی با علی صلح‌جو، پژوهشگر و مترجم و ویراستار برجسته، گفت که انتشار و ترجمه‌ی فارسی کامل "اولیس" به عمر من وصال نخواهد داد. اکنون که مترجم به پایان عمر خود نزدیک شده است، این سخن قوت بیش‌تری یافته است». او وعده می‌دهد که آیندگان روزی سرانجام اولیس را خواه با ترجمه‌ی او و خواه با ترجمه‌ی دیگران خواهند خواند، اما او با خواندن و نوشتن اولیس به فارسی دریافته است که، برخلاف آن‌چه شاید تصور شود، زبان فارسی برای ترجمه‌ی اولیس و حتی شب‌زنده‌داری فینیگان‌ها بسیار تواناست. گروه ادبیات، ماهنامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی چهاردهم، سال ۱۳۹۵.

یادداشت‌ها

ماهنامه‌ی شهر کتاب

1401/4/30

در آغاز دهه‌ی هشتاد شمسی، یعنی زمانی که تب پرسش از زمان چاپ ترجمه‌ی اولیس داغ بود، منوچهر بدیعی یک بخش از رمان را به زندگی‌نامه‌ی مختصر و مفیدی از جویس به قلم جی. آی. ام استیوارت ضمیمه کرد و در نشر نیلوفر به چاپ رساند. فصل مذکور بخش هفدهم اولیس بود که نام هومری‌اش «ایتاکا» است. مشهور است که جویس به نوشتن این فصل مباهات می‌کرد و آن را افتخاری برای خود می‌دانست. بدیعی در همان زمان در مصاحبه‌ای با علی صلح‌جو (مترجم، شماره‌ی 37) چاپ این بخش مجزا را به آزمایشی تشبیه می‌کند: «ما یک آزمایشی می‌کردیم برای اینکه ببینیم این علاقه چیه... نشستیم ببینیم کسی می‌خواند. اصلاً یک کسی بیاید بگوید این ترجمه مزخرف است. یا اصلاً بگویند این کاری که کردی مزخرف است. یک نفر، یک واکنش. یک خانمی در یک روزنامه‌ای برگشت گفت من خواندم خیلی خیلی خوب بود. خیلی علمی بود ولی من لذت نبردم و یک مقداری نفهمیدم. و این تمام شد. هیچ‌کس نیامد دنبال قبل از این فصل. یک کلمه کسی بگوید آقا این بد است. یا این را فهمیدم.» کتاب به‌تازگی بعد از چهارده سال تجدید چاپ شده است.

ماهنامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی چهاردهم، سال ۱۳۹۵.

کتابخانهٔ بابل

1403/5/17

          در زمان خواهد آمد

[«بلوم پیش از رسیدنشان به مقصد درباره‌ی توالی نامرتب تاریخ‌های ۱۸۸۴، ۱۸۸۵، ۱۸۸۶، ۱۸۸۸، ۱۸۹۲، ۱۸۹۳، ۱۹۰۴ چه فکری می‌کرد؟» ــ «فکر می‌کرد که گسترش پیش‌رونده‌ی عرصه‌ی پرورش و تجربه‌ی فردی با تنگنای پس‌رونده‌ای در زمینه‌ی معکوس روابط بین افراد همراه است.» ــ «مثلاً به چه طریقی؟» ــ از نیستی به هستی هرکس به نزد کسان کثیری می‌آید و او را به صورت واحدی می‌پذیرند: در عالم هستی با هستان کسی‌ست با هرکسی همچون هرکسی با هرکسی: از هستی که به نیست‌شدگی رفت همه‌کس او را هیچ می‌داند.»] [و می‌دانید که حرکت منقسم می‌شود به متقدم و متأخر و متقدم از حرکت آن است که در متقدم از مسافت باشد و متأخر از حرکت آن است که در متأخر از مسافت باشد جز اینکه وجود متقدم در حرکت با وجود متأخرش جمع نمی‌شود ولی وجود متقدم و متأخر در مسافت با هم جمع هستند و از حرکت در مسافت آنچه مطابق متقدم است ممکن نیست متأخر شود و آنچه مطابق متأخر است متقدم گردد و حال آنکه در مسافت ممکن است.] [چه خوب که در مسافت ممکن است ما و اولیس جویسِ «بدیعی» به هم برسیم اما ای‌کاشکی پورسینا در سماع طبیعی (ترجمه‌ی فروغی، طبع نشر نو سابق) مداقه می‌فرمود که اگر در مسافت برسیم و در زمان نرسیم نه زمان در مسافت بوده‌‌ست نه مسافت در زمان و نه ما در مسافت و زمان بوده‌ایم و نه مسافت و زمان در ما که یعنی: «از هستی که به نیست‌شدگی رفت همه‌کس او را هیچ می‌داند» و ما تا همین‌جاش هم هیچیم که رفت عمر در مسافت و پای فرسود در زمان و فارسیِ اولیس آن مرد نیامد که پیوندش بزنیم به فارسی فروغی و فکر پورسینا و چه می‌شد مگر که در این جغرافیای پوچ که ما بدان پرتاب شده‌ایم به وجود لختی در سکرات مسکرات کلامی زمانمان را لمحه‌ای دوامی می‌بود و تاریخِ ما تاریخ بودِ ما می‌بود نه تاریخِ نبود ما؟ فصل ۱۷ اولیس به ترجمه‌ی بدیعی داغی بر دل فارسی‌ست. بر دل ما. دریا نزدیک، دیوارها بلند، و صدای نوازش امواج آرام از ساحلی که قدم زدن در آن ممنوع بود/ است.]

همشهری جوان

1401/3/18

          هرکس که کتاب اولیس جیمز جویس را خوانده باشد، می‌فهمد چه خبر است. بلومزدی یعنی یک روز از زندگی بولم، تبلیغات‌چی پخش آگهی‌های تجارتی یک روزنامه که جویس در 735 صفحه می‌گویدش.

به قلم مریم برادران، هفته‌نامه‌ی همشهری جوان، شماره‌ی 3، 19 دی 1383.

نعیمک

1403/9/26

          برخی مترجمین هستند که نامشان با شخصیت‌ها یا کتاب‌هایی گره خورده و یک تنه جور این ادبیات نحیف ما را می‌کشند. یکی از آن‌ها منوچهر بدیعی است که عمری با اولیس زیسته است. هنوز متن اولیس به ترجمه او بیرون نیامده ولی دو کتاب تقریباً حجیم از او  درباره اولیس و جویس چاپ شده است. این کتاب و «اولیس:عصاره داستانی». بخشی که دربارۀ جویس است کوتاه است و ارزش این کتاب بیشتر به بخش 17 اولیس است که آورده شده. اگر اولیس را نخواندیم یا نمی‌دانیم چرا این قدر دردآور شناخته می‌شود کافی است این بخش را به فارسی بخوانیم. فقط این بخش 300 پانوشت دارد که البته بیشتر آن‌ها جزییاتی تاریخی است که به فهم ما از داستان و آن دوران کمک می‌کند و باز هم مرهون دقت بدیعی در ترجمۀ کوچک‌ترین موارد است. بخش 17 به ما یادآور می‌شود که اگر روزی اولیس به فارسی هم ترجمه شود باز هم تعداد انگشت‌شماری می‌توانند آن را با دقت به پایان ببرند.