معرفی کتاب حکمت هنر و زیبایی در اسلام اثر شهرام پازوکی

حکمت هنر و زیبایی در اسلام

حکمت هنر و زیبایی در اسلام

3.0
3 نفر |
2 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

0

خوانده‌ام

6

خواهم خواند

5

شابک
9789648802412
تعداد صفحات
98
تاریخ انتشار
1398/6/26

توضیحات

کتاب حکمت هنر و زیبایی در اسلام، نویسنده شهرام پازوکی.

یادداشت‌ها

          خیلی زیبا و چشم نواز است. این همه طرح و نقشِ منظّم روی کاشی‌کاری‌های اماکن مذهبی. آینه کاری‌ها و یا قرینه کاری‌ها. هر بار که محو این نقش‌ها می‌شوم می‌گویم برای ما که عادی شده اما اگر به عنوان یک فرد خارجی و گردشگر برای اولین بار این زیبایی‌ها را می‌دیدم حتماً چشمهایم به آنها خشک می‌شد. حتما دوربینم از حجم عکس‌ها می‌ترکید و حتماً دوست داشتم که باز هم به دیدن این اماکن بیایم. طرح‌های مذهبی و سنتی، آن قدر زیبا هستند که چند سالی است که حتی دختران مدرن‌پسند و امروزی، طرح روی قاب گوشی، کیف، مانتو و... را از همین طرح‌های سنتی انتخاب می‌کنند و البته هم که گرانتر است. حالا این همه هنرمندی در اسلام از کجا آمده؟ پیشینه و فلسفۀ هنر یا زیبایی شناسی در عالم اسلام چیست و از کجا شروع شده؟
 زیبایی شناسی و فهم از هنرها در اسلام و در تفکر قبل از دورۀ مدرن کاملاً متفاوت با دورۀ مدرن است و جنبۀ "وجود شناسانه" دارد. یعنی متفکران مسلمان -که بیشتر متشکل از عارفان مسلمان بوده‌اند- زیبایی را در نسبت به هستی و کل عالم می دیدند. بنابراین زیبایی منحصر به هنرها نیست. تفاوت "زیبایی شناسی شرقی" و "زیبایی شناسی مدرن" هم در همین است. در عرفان اسلامی زیبایی سرّ است. به این صورت که ما نمی‌توانیم بگوییم که حقیقت حُسن چیست و تنها تجلیات و آثارش را می‌شناسیم. درست مثل صفات جلال و جمال خداوند. در این زیبایی شناسی هرکس که متوجه حُسن شد، اهل هنر است. کلمۀ هنر در اصل از ریشۀ پهلوی "هونر" گرفته شده. کلمه هو به معنای نیک‌مردی و جوانمردی است. هونر یا هنر به معنای جوانمردی و فضیلت در ادبیات فارسی زیاد به کار رفته. روندگان طریقت به نیم جو نخرند/ قبای اطلس آنکس که از هنر عاری است
هنر، نتیجه ذوق و حس زیبایی شناختی هنرمند است. حاصل تجربیات و آموخته‌های اوست. در اینجا به سوالی که می‌رسیم این است که آیا هنرمندان اسلام خالی‌الذّهن بودند و تابع هیچ حکمت، نظر و تفکری نبودند؟ یعنی امکان دارد آثاری که در هنر اسلام داریم اقتباس از عالم غیر اسلامی باشد؟ بسیاری از غربی‌ها می‌گویند هنر اسلامی اقتباسی از هنر یونان و بیزانس است و چیزی در عالم اسلام به آن اضافه نشده. از طرفی دیگر هنرهایی چون معماری، خطاطی، شعر و موسیقی و حتی تا حدی نقاشی، در اسلام حکایت از هویت می کنند. این مسئله مسلّم است که در تاریخ هنر با آثاری مواجه می‌شویم اعم از اسلامی، مسیحی و بودایی که به شرق تعلق دارند. اما پرسش این است که آیا این‌ها می‌تواند ما را به این نتیجه برساند که چیزی به عنوان فلسفۀهنر شرقی، فلسفۀ هنر بودایی، مسیحی یا اسلامی داریم یا نه؟
        

1