تابحال فکر کردید زندگی تو یه جهان دو بعدی یا تک بعدی چطوری میشه؟ به ظاهر مسئله ساده ایه اما…

خیلی خلاصه بخوام بگم کتاب داستان مربعی در جهان تختستانه(دو بعد) که به طور اتفاقی متوجه وجود جهان بالاتری به اسم حجمستان(سه بعد) میشه.
اما خب کسی حرفشو باور نمیکنه و صحبت راجب این مسئله تو تختستان ممنوعه.

قبلا وقتی راجب فیزیک نسبیت و درک ابعاد بالاتر میخوندم بار ها اسم این کتابو شنیده بودم اما حتی یه درصد فکر نمیکردم انقدر مفصل و کامل بخواد زندگی تو یه فضای دو بعدی، تک بعدی حتی صفر بعدی رو توضیح بده(البته در قالب یه داستان تمثیلی)

کتاب شامل 
داستان اصلی تختستان نوشته ادوین ابوت
و داستان گویستان نوشته دینویس بورکره که بعد ها در تکمیل تختستان نوشته شده. 

بخش اول از کتاب اول راجب ماهیت جهان تختستانه.(حدود ۱۰۰صفحه)
زندگیشون. جنسیت هاشون. 
طبقه های اجتماعی. تبعیض ها.
روحانیون. طوری که همدیگه رو میبینن و …

این بخش به اندازه بخش دوم کتاب اهمیت نداره اما بازم جالبه که نویسنده سعی میکنه پایه و اساس این جهانو بسازه.

بخش دوم مواجهه با جهان های دیگست
برای مثال مربعی که با جهان تک بعدی خطستان مواجه میشه
یا کره ای که از جهان حجمستان میخواد با تختستان ارتباط برقرار کنه.
(مکالمه هرکدوم از این موجودات از ابعاد مختلف و تلاششون برای درک همدیگه مو به تن ادم سیخ میکنه)
یکی از جالب ترین بخش هاش زمانیه که مربع برای اولین بار یه کره رو با دید محدود خودش میبینه
توصیف چنین صحنه ای بینظیره.
بعد از خوندن این بخش میتونید تاحدی ملاقات با خدا رو تصویر سازی کنید(بسته به تخیل خودتون!)

خب تا اینجا فقط کتاب اول بود.

تو کتاب دوم(گویستان) ماجرا از اینی که هست هم هیجان انگیز تر میشه و نویسنده نسبیت اینشتین رو وارد کار میکنه.
جهانی که توش مجموع زوایای مثلث بیشتر از ۱۸۰ میشه و نور یه مسیر صاف رو طی نمیکنه.
(سوپرایز! این جهان جهان خودمونه)

حتی منی که بارها راجب خمیده بودن تحقیق کردم تا قبل خوندن این کتاب درک درستی از این مسئله نداشتم که اصلا منظور از خمیدگی چیه

کتاب بار ها حماقت ما انسان ها رو بهمون یاداوری میکنه. از محدودیت هایی که برای خودمون و ذهنمون درست میکنیم تا توهم اینکه علم کامل و بی نقصی داریم. 
خوبی ژانر علمی تخیلی همینه دیگه.
هرچند وقت یه بار بهت تلنگر میزنه که فکر نکن علامه دهری و هیچ تفکر اشتباهی نداری.

در اخر این اگه به این مسائل علاقه دارید
دوتا ویدیو یوتوب هم پیشنهاد میکنم ببینید

* احتمال وجود زندگی در دوبعد
https://www.youtube.com/watch?v=z2BDerRCP80
* خلاصه مفهوم کتاب
https://www.youtube.com/watch?v=C6kn6nXMWF0
        

          ردپای نویسنده در داستان

یک روش تحلیل ناخودآگاه، پیدا کردن ردپای شخص در چیزهایی است که خلق می‌کند و می‌سازد. از این بابت شاید یافتن اثراتی از ناخودآگاه یک نویسنده‌ در سطور کتابی که نوشته ساده باشد. گاهی اوقات این اثر به شکل پنهان و در قالب جریان سیال داستان جاری می‌شود و گاهی اوقات به شکل غیرارادی در یکی از شخصیت‌ها تجلی پیدا می‌کند. 
در تمام بازه‌ی ترجمه دو کتاب "تختستان" و "گویستان" ناخواسته به دنبال پیدا کردن "ابوت" و "بورگر" در دو کتاب بودم. اگرچه ادعا نمی‌کنم این نتیجه قطعی و حتمی است اما برداشت من این بود که "ادوین ابوت ابوت" از آن متن پیشگفتار بر چاپ دوم کتاب که بگذریم خودش را در قالب نوه‌ی شش‌ضلعی جناب مربع در داستان جا داده است. نوه‌ای که اگرچه حقانیت واقعیت را درک کرده اما از سر هراس، جرئت ایستادگی بر سر آن را دارد. شاید این رویکرد برآمده از خودانتقادی ابوت از خویش است. اما "ادوین ابوت" بالاخره با نوشتن کتاب "تختستان" سکوت را شکست و سکوت پیشین خود را که از آن پشیمان بود به قالب نوه‌ی شش‌ضلعی در داستانش درآورد. مربع داستان او از دید من ترکیبی نمادین است از دو شخص: "هنری اسلید" که به جرم شیادی از بابت احضار ارواح از بعد چهارم در دادگاه محاکمه شد و ریاضی‌دان پیشتازی به نام "چارلز هوارد هینتون" که به شدت به بعد چهارم علاقه داشت و البته چندان مورد لطف انگلیسی‌ها واقع نشد و در نهایت از آن کشور رفت. 
اما "دیونیس بورگر" در کتاب "گویستان" دست به ترکیب دیگری می‌زند، او آن شش‌ضلعی کوچک را که نماد ابوت ساکت و پشیمان است به قامت شش‌ضلعی هفتادساله‌ای در می‌آورد که واقعا خود خود "ابوت" است در بهترین حالت خویش. آنگاه در میانه‌ی داستان خودش را به شکل یک هشت‌ضلعی منتظم منظم به نام "پانکتو" و به تعبیر من مخفف "Punctual Octagon" به محضر "ابوت" شش‌ضلعی می‌رساند. ابوت واقعی فوت شده است اما "بورگر" در داستانش "ابوت" را دوباره زنده می‌کند تا در قامت یک هشت‌ضلعی به دیدنش برود و به او ادای احترام کند. "پانکتو" به لحاظ روان‌شناختی یک درونگرای بسیار منظم و دقیق است و تا به جواب نرسد یک لحظه آرام نمی‌گیرد. "پانکتو" که خود خود "بورگر" است در انتهای داستان اگرچه احساس می‌کند که کتابش ممکن است چندان مطلوب جامعه‌ی علمی نباشد، اما می‌داند درب خانه‌ی دنیای "ابوت" همواره به رویش باز است و آنجا از او مشتاقانه استقبال می‌کنند. 
به‌احترام و یاد "ادوین ابوت ابوت" کشیش‌مسلک شکسپیرشناس و مدیر مدرسه و "دیونیس بورگر" معلم فیزیک دبیرستان.