قصه‌ی برن و لوتین عنصری اسای در سیر تکامل سیلماریلیون بود، اسطوره‌ها و افسانه‌های دورانِ اولِ جهانی که جی. آر. آر. تالکین آنها را خلق کرد. تالکین این قصه را یک سال پس از بازگشت از فرانسه و نبرد سُم در انتهای سال 1916 نوشت.

جنبه اساسی و بدون تغییر این داستان، تقدیری است که بر عشق این دو سایه افکنده: زیرا برن انسانسی است فانی اما لوتین الفی نامیرا. پدرِ دختر که یک فرمانروای بزرگ الفی و شدیداً مخالف برن است، برای کسب امکان ازدواج با لوتین، مأموریتی غیرممکن را بر پسر تحمیل می‌کند، و این خواسته به تلاش عالی و قهرمانانه‌ای منجر می‌شود که برن و لوتین در کنار یکدیگر برای دستبرد زدن به بزرگ‌ترینِ جمله باشندگانِ اهریمنی، ملکور، که او را مورگوت و خصم سیاه می‌نامند، و ربودن یک سیلماریل، دست به آن زدند.

کریستوفر تالکین در این کتاب تلاش کرده است که حکایت برن و لوتین را که در آثاری مبسوط ریشه دوانده بود استخراج کند اما این حکایت خود نیز در حال تغییر بود و با گسترش آن پیوندهایی تازه با تاریخی بزرگتر می‌یافت برای نشان دادن بخشی از روند تکامل این قصه بزرگ سرزمین میانه در طول سالیان او این حکایت را از زبان پدر خود و با ارائه شکل نخست داستان نقل کرده و سپس گزیده‌هایی منثور و منظوم را از متون متأخر ذکر کرده است تا تغییرات روایی آنها را نشان دهد. این روایات که برای نخستین بار یکجا ارائه شده‌اند جوانبی از داستان هم در رخدادها و هم در بی واسطگی روایی‌اش که پس از آن از دست رفته‌اند را آشکار خواهند ساخت.