استاد((مطهری)) در خصوص نسبت میان((انسان واقعی)) و ایمان دینی چنین می نویسد: ((در قرآن آیاتی آمده است که روشن می کند انسان ممدوح چه انسانی است و انسان مذموم چه انسانی است. از این آیات استنباط می شود که انسان فاقد ایمان و جدا از خدا انسان واقعی نیست.))

چون بسی ابلیس آدم روی هست پس به هر دستی نباید داد دست (مولوی)

در روایت آمده است که معصوم (ع) می فرماید:((العقل ما عبده به الرحمن و اکتسب به الجنان))، یعنی عقل حقیقی آن قوه درونی و باطنی و فطری است که انسان را به پذیرش دین خدا و ولایت الهی دعوت و راهنمایی می کند. عقل در این معنا(که بیان حقیقت عقل است) با پذیرش ولایت الهی و بندگی خداوند پیوند لاینفک دارد. اصلاً اگر عقل موجب راهنمایی و هدایت نشود، عقل نیست.

انسانیت انسان قائم به عین ثابت انسانیت (یعنی قائم به عهد و پیمان الهی) است. افراد آدمی اگر در مقام قرب و اتصال نسبت به عین ثابت انسانیت (یعنی در مقام و مرتبه تبعیت از ولایت الهی و ولایتمداری) قرار نداشته باشند، جانوران راست قامت سخنگویی اند که بعضاً از چارپایان نیز پست ترند.