یادداشت محمدعلی نخلی

        "مسئولیت و سازندگی" نگاهی است که اسلام به علی صفائی حائری داده است.
بسیار در مورد علمایی که در حوزه درس خوانده اند و اهل تهذیب و مراعات اخلاق بوده اند خوانده و شنیده بودم. اما کمتر کسی در بین آنها می شناسم که نگاهشان به عالَم را در یک سیستم منظم و مدوّن آورده باشند. در بین همان هایی هم که نظام فکری منسجمی دارند کمتر پیدا می شود که گره این نظام به عقل و شریعت  با وضوح بالایی ثبت و ضبط شده باشد.
بعد از خواندن این کتاب به جرأت می توانم بگویم علی صفائی نه تنها از معدود اندیشمندانی است که تربیت اسلامی را فهم و هضم کرده، بلکه با توجه به نگاه ویژه ای که به آیات و روایات دارد و نظام منسجمی که ارائه می دهد بهترین یا از بهترین متفکرین در این حوزه است.
اما درمورد خود کتاب‌‌؛ به گفته اکثر شاگردان مؤلف و آنانی که مطالب او را دنبال کرده اند، "مسئولیت و سازندگی" کتابی است که استخوان بندی نظام فکری را ارائه می دهد و مطالب کتابهای دیگر ایشان مثل "حرکت"، "رشد" و... روی این شاکله سوار می شود. به همین خاطر معمولا به علاقه مندان توصیه می شود به هضم مطالب این کتاب بپردازند و هنگام مطالعه از استاد راهنما بهره ببرند.
از طرفی مؤلف زبان ویژه ای در بیان و انتقال مطالب دارد و تعابیر خاصی به کار می برند که گاهاً برخواسته از آیات و روایات است یا اشاره به تفکر یا مطلب خاصی دارد. به طور کلی فضای بیان ایشان ناظر به آثار ادبی و هنری خاصی است که هرکدام برخواسته از تفکر یا روحیه خاصی هستند. به همین خاطر درک کامل مطالب نیاز به آشنایی با ایشان و تعابیر خاصشان است.
.
پ.ن: خواندن این کتاب برای من سخت بود. چون فکر را درگیر می کرد و سؤال ها و جواب های زیادی در کتاب بود. اما بعد از اتمام کتاب حس می کنم سفری در دنیای ذهن مؤلف داشته ام که لذت بخش است.