بهتر انتخاب کن، بهتر بخوان

یادداشت Navid Kalahroudi

                دو مقاله کوئنتین اسکینر از تاریخ نگاران اندیشه سیاسی که به اهمیت " زمینه" در تاریخ نگاری اندیشه معتقد است در این کتاب برایم جالب بودند.  در یکی از این مقالات اسکینر خطاهای معمول در تاریخ نگاری را به ما نشان می دهد. به خصوص در کشور ما که هر اندیشمند به دیگری ربط داده می شود و تاکید می شود که اندیشمند ب تحت تاثیر اندیشمند الف بوده است. اسکینر در موارد متعددی این موضوع را یک خطای روشی می داند. در حقیقت زمینه گرایانی مثل اسکینر معتقد اند متن به خودی خود نمی تواند واجد تفسیر باشد بلکه باید نوشته یک اندیشمند سیاسی را در قالب زمینه و زمانه ای که او در آن می زیسته مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم. اسکینر معتقد است که همه باورهای مهم ما به طرق مختلف از اجتماع سرچشمه می گیرند و علتی در اجتماع دارند و البته در بسیاری از اوقات هدف های این سرچشمه گیری برای ما مشخص نیستند. مثلا او توضیح می دهد که عقلانیت از دیدگاه هر دوره ای معنایی دارد. مثلا باور مردم قرون وسطی به کلیت کتاب مقدس باعث می شده که آنها به جادوگران هم باور داشته باشند بنابراین مخالفت با چنین چیزی اتفاقا امری غیر عقلانی به حساب می آمده و پذیرش آن امری عقلانی، پس اگر مورخی می خواهد به بررسی این دوره بپردازد باید به طور مثال این موضوع را نیز مد نظر داشته باشد. خطر مهم دیگری که اسکینر به آن اشاره می کند پیش فهم ها و انتظارات ما از یک متن است او توضیح می دهد که این اتفاق باعث می شود تا مورخ ، کنشگر یا نویسنده را در شرایطی بگذارد و تحلیل کند که در جهان واقع چنین منظوری از نگارش آن متن وجود نداشته نداشته است. نکته جالب دیگر اشاره اسکینر به بحث خطر ناهمخوانی زمانی است او می گوید مثلا اگر متفکری در جایی از نوشته اش به مفهومی اشاره کرده است دلیل نمی شود که این را مبنایی قرار دهیم و این موضوع را بسط دهیم و او را مخالف، موافق یا بنیان گذار یک بحث بدانیم. اسکینر می پرسد اگر قرار باشد نویسنده ای چیزی را بیان کند چرا باید در انجام آن ناتوان باشد تا ما بخواهیم سویه های مخفی از آن را تازه کشف کنیم؟ برای ما دانشجویان علوم سیاسی از جمله خود من مباحث روش واقعا غریبه و دور هستند چون چندان اساتید خوب و آثار خوبی در این زمینه در ایران( مثلا جز دکتر معینی علمداری) وجود ندارد. یکسال درگیر این کتاب بودم و به نظرم هر چند وقت یکبار به بازخوانی نیاز دارد.
        
(0/1000)

نظرات

تاکنون نظری ثبت نشده است.