یادداشت نوید نظری

        رمان تاریخی خوب است برای کسانی که نای تاریخ‌خوانی ندارند تا نوای تاریخ را بشنوند و نور حقیقت را ببینند!
اما باید مراقب بود که خیال حکم نکند به عقل که این همه حقیقت است. رمان نویس تاریخی به اقتضای داستان باید جاهایی را دست‌کاری کند، جای مهم‌ها را با مهم‌تر‌ها عوض کند و دل به دل قهرمان کتابش بدهد. از این رو ناگزیر از چرخش‌هایی نسبت به حقیقت تاریخ خواهد بود.
حسن این کتاب این است که نویسنده‌اش ایرانی است و آسیب‌ها و ایرادات رمان‌های تاریخی مستشرقین تا حد زیادی مصون است.
افسانه قاجار محمل روایت برگ‌هایی از تاریخ معاصر ما در دوران محمدشاه قاجار و آغاز سلطنت ناصرالدین میرزاست. مرگ نایب‌السلطنه عباس میررزا،‌ به تخت نشستن محمدشاه و پسر نوجوان‌ش، کوری و تبعید شاه‌زادگان قاجاری مدعی نظیر قهرمان‌میرزا، خسرو میرزا و ...
داستان در پهنه جغرافیایی ایران از تبریز تا صحراهای ترکمن‌نشین و از تهران تا هرات گسترده شده است.
جنگ و گریز مدعیان از تبریز با شاه جوان تا زنجان، قزوین و تهران  و از سوی دیگر جدال پرماجرای محمدحسن خان سالار پسر آصف الدوله معروف در خراسان و هم چنین اشاراتی به مساله هرات و لشکر کشی حسام‌السلطنه در بستر یک مبارزه بزرگ‌تر و اما مخفی بین ناصرالدین میرزا و دختر افسانه‌ای محمد‌شاه قاجار رخ می‌نماید.
شرح مختصر سلوک فردی و حکومتی محمدشاه، میرزا حاجی آغاسی و زن خواسته او برای شاه یعنی خدیجه‌خانم چهریقی و فرزند عزیزش عباس میرزای نایب‌السلطنه دوم، دولت مستعجل مهدعلیای ملک جهان قبل از پیش‌آمدن میرزا تقی‌خان امیر نظام تا صدراعظمی پایتخت در کتاب آمده است.
نویسنده بخاطر گرایش طبیعی برای تصویر کردن جهان قهرمان داستان‌ش کم‌لطفی‌هایی هم در  حق امیرکبیر کرده است که البته نمی‌توان با جرات آن‌ها را رد کرد.
خواندن این کتاب به کسی که تاریخ معاصر علاقه دارند اما شوق خواندن کتب اصلی را ندارند. توصیه می‌کنم.