یادداشت مرتضی یوسفی‌مقدم

        اولش خیال کردم، دوباتن این کتاب را به نیت فرار از شر چشم خوردن توسط من، به خاطر مطالعه‌ی لذت‌بخش آثار قبلی‌اش نوشته است. واقعاً فصل‌های نخستین کتاب انگیزه‌ی کافی برای زمین گذاشتن را در یک «دوباتن‌پسند» ایجاد می‌کرد. با خودم می‌گفتم پروست واقعاً هم آن‌قدر مهم به نظر نمی‌رسد که بتواند زندگی کسی را متحول کند.
اما هرچه به آخر کتاب رسیدم، تبانی پروست و دوباتن، علاقه‌ی من به کتاب‌های نویسنده را به اوج خودش بازگرداند.
اولش بد و آخرش خیلی خوب بود. فکر می‌کنم، ۳ ستاره امتیاز منصفانه‌ای برای این کتاب باشد.