یادداشت

نزدیکِ ایده
        وقتی فکر می‌کنیم، کجا هستیم؟

«نزدیکِ ایده» درباره مکان‌ها و نامکان‌هایی است که در آنها فکر می‌کنیم، آنجا می‌نویسیم یا ایده ساخت موسیقی، فیلم یا هر محصول هنری دیگری به فکرمان می‌رسد.
کتاب درباره تفکر و روش‌های تفکر نیست. نزدیک ایده تجربه نویسنده‌ها و اهالی فرهنگ و هنر آلمان است درباره مکان‌هایی که آنجا برای‌شان الهام‌بخش است یا راحت‌تر می‌توانند بنویسند، نوعی اشتراک‌گذاری یا ثبت لحظه‌ها درخشان رسیدن به ایده یا همان لحظه‌ای که چراغی در سرمان روشن می‌شود و بعد موتور نوشتن به راه می‌افتد و به اثری ادبی ختم می‌شود.
در این کتاب نویسندگان یادداشت‌هایی فلسفی، روایت‌هایی مبتنی بر تجربه‌ی شخصی، گفتگو، مشاهدات، خودزندگی‌نامه‌ای، توصیف تصاویر ذهنی و جستار نوشته شده‌اند.
همان‌جایی که یک ایده شخصی بدل به اثری می‌شود که مخاطبان مختلف با آن ارتباط می‌گیرند، البته این همه نوشته‌های کتاب نیست و هر ده نویسنده کتاب از زوایای مختلف تجربه‌های خودشان درباره مکان‌ها و نامکان‌ها نوشتن و فکر کردن بازگو کرده‌اند. مثلا نورا اشترنفلد درباره نامکانی مثل قطارشهری نوشته است و در آن از فضا‌هایی که معمولا مغلوب عجله شهروندان و محلی برای شبکه‌بندی شتاب است که همه آن‌جا با عجله می‌خواهند خودشان را به مقصدی برسانند، گفته است.
همین مکان‌هاست که می‌تواند جایی باشد برای لحظه‌ای تأمل در میان شتاب. یا بیرته مولهف در جستار «صومعه‌ها هرگز ناامیدت نمی‌کنند» درباره این می‌نویسد که فکر کردن به ایده‌ها هنگامی که در یک مراسم و سخنرانی کسل‌کننده گیر افتاده‌ایم می‌تواند نجات‌بخش و موفق‌آمیز باشد.
نوشته رباب حیدر نویسنده سوری ساکن برلین هم با عنوان «تماشای زندگی از فاصله‌ای به نازکی شیشه» تجربه‌ای عجیب و غریب را از فکر کردن در روز‌های شلوغ سوریه و قبل آن می‌نویسد که بریده‌های خواندنی مثل این زیاد دارد: «ما هیپی نبودیم. آدم‌های خسته‌ای بودیم که با شکلی از زندگی که آدم‌های معمولی آن را زندگی معمولی می‌دانستند، پیوند سستی داشتیم. قوانین حاکم بر چیز‌های معمولی قساوتی ناعادلانه علیه بشری بود که ما می‌شناختیم. پشت پنجره می‌نشستیم و علیه قوانین و جبر و چیز‌های معمولی می‌نوشتیم...»
یکی دیگر از یادداشت‌های مهم کتاب را کارولین امکه نوشته است. جستاری که با بریده‌ای از ویرجینیا ولف درباره اهمیت فکر کردن شروع می‌شود. امکه با تأسی به ولف می‌نویسد باید اندیشیدن را به زیر سوال بردن ضوابط و منطق موجود در قوانین و عرف پیونده زده است و معتقد است که برای فهم تمدنی که در آن حضور داریم باید بیندیشیم و بیندیشیم.



«منتشر شده در شهرآرانیوز، تیرماه 1403»
      
241

9

(0/1000)

نظرات

تاکنون نظری ثبت نشده است.