یادداشت

        کتاب صبح شام، روایت‌های آقای حسین امیرعبداللهیان (معاون امور عربی آفریقایی وزارت امور خارجه در آن سالها و دستیار ویژه رئیس مجلس و مدیرکل امور بین‌الملل مجلس شورای اسلامی فعلی) از بحران سوریه، از ابتدا، تا شهادت سردار سلیمانی گرانقدر است. شامل سه بخش می شود که بخش اول، بحران سوریه را از ابتدا بررسی می کند، دلایل و مواضع کشورهای درگیر و ... را مطرح می کند، اهمیت قضیه از مناظر مختلف (سیاسی، امنیتی و ...) را بیان کرده و نقش ایران در این جریانات را شفاف می‌کند. برای فردی مثل من، که اطلاعات حداقلی از بحران سوریه و مسائل پیرامون آن داشتم، گزینه مناسبی بود که فارغ از درگیر شدن در جزئیات وحشی‌گری های داعش و امثالهم، اطلاع جامع و کاملی، حول این محور کسب کنم. روایت با بیانی روان، غیرشخصی و (به نظر من به همین دلیل) جذاب بود. بخش اول چندان به خاطره شباهت نداشت که خودش باعث جذب بیشتر من می شد. در نثر کاملا روحیه دیپلماتیک حفظ شده بود که توجه‌ام را جلب کرد و برای من این ادبیات بسیار جالب بود (خوب من تا به حال کتاب خاطرات هیچ سیاستمداری را نخوانده بودم و برایم تازگی داشت). ادبیات کاملا تداعی دیپلمات کت و شلوار پوشیده بود. بخش اول کتاب، برای من بیشترین آورده از نظر اطلاعات را داشت. هرچند که روایت بود و شاید برای یک کار تحقیقی، مستندات و ارجاعات لازم را نداشته باشد، مطمئن نیستم. 
بخش دوم کتاب، مستندتر اما برای من بخش نسبتا حوصلهبر تر کتاب بود که به بیان گزارش ها و روزنویس‌های جناب عبداللهیان پرداخته بود. پر از اسم اشخاص و مکان ها و عبارات بیش از حد گزارشی که اگرچه متناسب با دلیل نگارش متون مذکور بود ولی برای من به لحاظ سلیقه شخصی، جذابیت چندانی نداشت. 
بخش سوم اما به بیان چند خاطره ای از سردار عزیز، سردار سلیمانی پرداخته شده که در نوع خودش بسیار جذاب و جالب بود، هرچند این جدا سازی‌اش از دو بخش دیگر، کمی از برجسته سازی دلیل بیان این خاطرات کم کرده بود. در واقع بیشتر جذب شخصیت سردار و ماجرا می‌شدم تا اهمیت حضور شخص سردار، در بحران سوریه. با این همه، فارغ از کلیت، برای من بخش شیرین و تلخی بود. 
اگر این کتاب به دست من سپرده می‌شد، ترجیح می‌دادم سه بخش را ترکیب کنم همه خاطرات، گزارشات و روایت‌ها را به ترتیب و به شکلی که از نظر زمانی همه چیز در کنار هم قرار بگیرد و یک تصویر جامع و ترکیبی به خواننده ارائه بدهد. اما خوب، این نظر شخصی من هست و (با توجه به این که کمتر چنین کتبی را خواندم و مطلع نیستم) ممکن هست با اصول نگارش چنین کتبی، منافات داشته باشد. 
اگر دنبال کتابی برای کسب اطلاعات کلی و جامع در مورد بحران سوریه و نقش ایران در این دوران، با کمترین درگیری با خشونت و وحشیگری های داعش و همراهانشون هستید، این کتاب،انتخاب خوبی هست. اما اگر می‌خواهید در مورد وحشی‌‌گری‌ها و جنایات داعش بخونید اصلا سراغ این کتاب نرید! چون یکی از نقطه قوت‌های این کتاب به نظر من، کمترین پوشش اون وقایع شوم و وحشیانه است و برای مخاطبی مثل من که توان روحی مطالعه اون فجایع رو ندارد، فرصتی فراهم می‌کند که اطلاعات لازم و بدون جزئیات استنادهای علمی در مورد موضوع اصلی یعنی بحران سوریه را کسب کند.